Σάββατο 30 Μαΐου 2009

Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα

Η '''Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα''' είναι η σημαντικότερη και γνωστότερη από τις τρεις ευρωπαϊκές κοινότητες (οι άλλες δύο είναι η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα|ΕΚΑΧ και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας|ΕΥΡΑΤΟΜ). Ιδρύθηκε στις 25 Μαρτίου 1957 με τη Συνθήκες της Ρώμης (1957) και με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ μετονομάστηκε σε Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Μαζί με τις άλλες δύο Κοινότητες αποτελεί τον πρώτο και σημαντικότερο από τους Τρεις Πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


== Προϊστορία του Θεσμού ==

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος άφησε την Ευρώπη κατεστραμμένη, διαιρεμένη και ελεγχόμενη από εξωευρωπαϊκά κέντρα (ΗΠΑ, ΕΣΣΔ). Την ίδια περίοδο, η σταδιακή απώλεια των αποικιών περιόρισε την ήδη κλονισμένη οικονομική και πολιτική ισχύ των ευρωπαϊκών κρατών. Παράλληλα, οι εκατόμβες των θυμάτων των Παγκόσμιος Πόλεμος κλόνισαν ανεπανόρθωτα την ιδέα του εθνικού κράτουςΒλ. Γεωργίου Μαργαρίτη, «1945: Η ηθική απαξίωση της Ευρώπης», ''Επτά Ημέρες'', 8 Μΐου 2005, [http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_2_08/05/2005_1284008]. Επίσης, μετά τον πόλεμο, το κράτος χάνει βαθμιαία το δεσπόζοντα ρόλο του στην οικονομία, της οποία ο έλεγχος περνά σε πολυεθνικά κεφάλαια για τα οποία τα εθνικά σύνορα αποτελούν μόνο εμπόδιο στην διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους. Οι τάσεις αυτές στην οικονομία, η οποία από εθνική μεταβαλλόταν σε διεθνή, επέβαλαν την πολιτική και οργανωτική αναδιοργάνωσή της. Απάντηση σ’ αυτό το αίτημα της αγοράς ήταν οικονομική συνεργασία των κυβερνήσεων σε πολυεθνικό επίπεδο.

Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, με τις οικονομίες των ευρωπαϊκών κρατών εξαρθρωμένες, οι ΗΠΑ βρέθηκαν αντιμέτωπες με την ανάγκη αναχαίτισης (containment) του κομμουνισμού, έτσι άρχισαν να πιέζουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αναζητήσουν μορφές οικονομικής και αμυντικής συνεργασίας για την ανάσχεση της εξ ανατολών απειλής. Πρώτο μέτρο τους ήταν το Σχέδιο Μάρσαλ, για την αξιοποίηση του οποίου οι ευρωπαϊκές χώρες έπρεπε να επεξεργαστούν από κοινού ένα πρόγραμμα οικονομικής ανάπτυξηςΙωακειμίδης Π., «Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 148, Αθήνα 1996.. Αυτό το πρόγραμμα οδήγησε το 1948 στη σύσταση του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (από το 1961 Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης). Την ίδια περίοδο αρχίζουν να εκδηλώνονται και οι πρώτες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Έτσι το 1947 το Βέλγιο, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο προχωρούν στην τελωνιακή τους ένωση (Μπενελούξ)Θάνος Π. Ντόκος, «30 χρόνια ΕΟΚ», ''Ιστορία'', 244 (Οκτώβριος 1988), 27. Για την ακρίβεια τότε τέθηκε σε εφαρμογή η συνθήκη τελωνιακής ένωσης που είχαν υπογράψει οι τρεις χώρες ήδη από το 1944 στο Λονδίνο..

Το διάστημα 1948-1954 θα εκδηλωθούν μια σειρά από πρωτοβουλίες (Συμβούλιο της Ευρώπης, ΕΚΑΧ, Ευρωπαϊκή Αμυντική Κοινότητα|ΕΑΚ, ΔΕΕ) με περιορισμένα αποτελέσματα, έτσι οι προσπάθειες στράφηκαν στην οικονομική συνεργασίαΣύμφωνα με τον αντιπρόσωπο της Γαλλία|Γαλλίας Κριστιάν Πινώ η ιδέα μιας οικονομικής κοινότητας ήταν πολύ ευκολότερη στην πραγματοποίηση από ότι μια Ευρώπη με κοινούς αμυντικούς θεσμούς, βλ. Christian Pineau, «Η Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Ιστορία'', 108 (Ιούνιος 1977), 33.. Δύο Διασκέψεις των έξι υπουργών Εξωτερικών της ΕΚΑΧ, τον Ιούνιο του 1955 στη Μεσσήνη και το Μάιο του 1956 στη Βενετία έθεσαν τις βάσεις για την ανάπτυξη της Οικονομικής Συνεργασίας και τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς, χωρίς εσωτερικούς και με κοινούς εξωτερικούς δασμούς, προετοιμάζοντας έτσι την υπογραφή της Συνθήκες της Ρώμης (1957), λίγο αργότερα.

== Ίδρυση ==
Image:EGKS.png|right|170px|thumb|Οι πρώτες χώρες μέλη της ΕΟΚ με βάση τη συνθήκη της Ρώμης
Στις 25 Μαρτίου 1957 υπεγράφη στη Ρώμη από τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα|ΕΚΑΧ, δηλαδή από το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία και τη Δυτική Γερμανία η ομώνυμη Συνθήκες της Ρώμης (1957)] με την οποία ιδρυόταν η '''Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα'''. Μ’ αυτήν ίδρυαν τον υπερεθνικό οργανισμό που θα εγκαθίδρυε και θα συντόνιζε την Κοινή Αγορά που θα επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση ''ανθρώπων'', ''αγαθών'', ''υπηρεσιών'', ''εργασιών'' και ''κεφαλαίων'', κατά τα πρότυπα του Διαφωτισμός|Διαφωτισμού και της επιγραμματικής εκφράσεως ''laissez faire, laissez aller, laissez passer''. Με την ίδρυσή της, τα κράτη μέλη εκχώρησαν το κυριαρχικό δικαίωμα της δασμολογικής πολιτικής, το οποίο περιήλθε στη δικαιοδοσία των οργάνων της ΕΟΚ, τα οποία θεσμοθετήθηκαν από τη Συνθήκη της Ρώμης, αλλά και από την παλαιότερη Συνθήκη των Παρισίων (1951) με την οποία είχε ιδρυθεί η ΕΚΑΧ.

== Στόχοι και επιδιώξεις ==
Σε αντίθεση με τη συνθήκη των Παρισίων, η συνθήκη δημιουργίας της ΕΟΚ ήταν απλώς ένα γενικό πλαίσιο δράσης. Με εξαίρεση την Κοινή Αγροτική Πολιτική|ΚΑΠΗ ΚΑΠ παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα ένα από τα κυριότερα πεδία άσκησης κοινής πολιτικής των χωρών μελών, λόγω ίσως και της ιδιαίτερης σημασίας που κατέχει ο αγροτικός τομέας σε πολλά από τα μέλη (Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία, Ελλάδα, Ισπανία). Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τις δεκαετίες '70, '80 και '90 εκπροσωπεί πάνω από το ήμισυ του γενικού προϋπολογισμού της κοινότητας. και την τελωνιακή ένωση απλώς απαριθμούσε στόχους, αφήνοντας στους θεσμούς την ελευθερία δράσης για την εκπλήρωσή τους. Έτσι οι κοινοτικοί θεσμοί αποκτούσαν έναν αποφασιστηκό ρόλο στην προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αν και οι εξουσίες τους περιορίζονταν σε σχέση με τη συνθήκη των Παρισίων στον οικονομικό τομέα.

Αν και απώτερος σκόπός της ΕΟΚ ήταν η προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σε πρώτη φάση δώθηκε προτεραιότητα στην οικονομική συνεργασία, στην υποβοήθηση της ανάπτυξης και στην εξάληψη των οικονομικών ανισοτήτων. Η οικονομική ολοκλήρωση επελέγη ως μέσο για επίτευξη της βελτίωσης της οικονομικής αλλά και της κοινονικής ευημερίας και εν τέλει για την προώθηση και της πολιτικής ολοκλήρωσης.

Για την ΕΟΚ ετέθη ο στόχος της ισόρροπης και σταθερής οικονομικής ανάπτυξης μέσω:
*Της δημιουργίας ενός ενιαίου χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα που θα επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, κεφαλαίων και εμπορευμάτωνΗ εγκαθίδρυση της Κοινής Αγοράς (Ενιαία Εσωτερική Αγορά) έλαβε χώρα κυρίως την περίοδο 1985-1992 με την υιοθέτηση διαφόρων νομικών προτάσεων των κοινοτικών οργάνων που οδήγησαν στην κατάργηση των φυσικών, τεχνικών και φορολογικών εμποδίων. Η φορολογική εναρμόνιση (με την εφαρμογή κοινής έμμεσης φορολογίας) αποτελούσε ένα από τα κυριότερα ζητήματα, στην επιδίωξη της εξάλειψης των διαφόρων ανισοτήτων, η οποία παρόλη την προεργασία παραμένει ένα ζητούμενο..
*Της εφαρμογής κοινής δασμολογικής πολιτικής προς τις τρίτες χώρες.
*Την προστασία των ασθενέστερων χωρών, περιφερειών αλλά και κοινωνικών ομάδων (μέσω των διαφόρων προγραμμάτων περιφεριακής ανάπτυξης, της ΚΑΠ και των επιχειρησιακών πλαισίων).
*Της ίδρυσης μιας κοινής οικονομικής και νομισματικής ένωσης και την μελλοντική (για τα δεδομένα της εποχής) προοπτική ενός κοινού νομίσματος.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων προωθήθηκαν μια σειρά από δραστηριότητες που περιελάμβαναν:
#Τη σταδιακή κατάργηση όλων των δασμών, των ποσοτικών περιορισμών και των μέτρων προστατευτισμού μεταξύ των κρατών μελών.
#Κοινή εμπορική πολιτική προς τις τρίτες χώρες.
#Κοινή πολιτική σχετικά με την είσοδο και τη μετακίνηση προσώπων στην κοινή αγορά, είτε από τα κράτη μέλη, είτε από τρίτα κράτη.
#Κοινή πολιτική στον τομέα της γεωργίας, της αλιείας (ΚΑΠ), της ενέργειας και σταδιακά σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.
#Σταδιακή εφαρμογή κοινών κανόνων προστασίας της αγοράς και κρατικού παρεμβατισμού σ' αυτήν.
#Την ενίσχυση της ανταγωνιστηκότητας της βιομηχανίας.
#Την ενίσχυση της οικονομικής συνοχής, μέσω διαφόρων κοινοτικών προγραμμάτων.
#Την προώθηση της έρευνας και της τεχνολογίας, καθώς και την ενίσχυση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.
Παρά τη σημαντική πρόοδο οι περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες άρχισαν να δίνουν καρπούς μόλις στα μέσα της δεκαετίας του '90 και ακόμη και τώρα αποτελούν σε μεγάλο βαθμό ζητούμενο. Από αυτής της απόψεως, κύρια συμβολή της ΕΟΚ, μέχρι την ίδρυση της ΕΕ ήταν η προεργασία, μέσω της σύνταξης των νομικών κειμένων, των συμβάσεων και βέβαια της προετοιμασίας των συνειδήσεων των πολιτών των χωρών μελών.

== Ιστορική Εξέλιξη ==
Εν αντιθέσει προς την ΕΑΚ που καταψηφίστηκε από το Γαλλικό κοινοβούλιο, η συνθήκες της Ρώμης επικυρώθηκαν σύντομα και χωρίς προβλήματα. Παράλληλα οι δύο συνθήκες συμπληρώθηκαν από μια σειρά πρωτόκολλα που υπογράφτηκαν στις Βρυξέλλες στις 17 Απριλίου 1957Με τα πρωτόκολλα αυτά καθοριζόταν το καθεστώς λειτουργίας του Ευρωπαϊκό Δικαστήριο|Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και της Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.. Την 1 Ιανουαρίου|1η Ιανουαρίου 1958 άρχισε η λειτουργία των οργάνων της ΕΟΚ με έδρα τις Βρυξέλλες.
Την περίοδο αυτή η κύρια αντίδραση προερχόταν από τη Μεγάλη Βρετανία, η οποία σε συνεργασία με Σκανδιναβικές κυρίως χώρες προχώρησε το 1960 στην ίδρυση της Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών|Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ).

Παράλληλα όμως είχαν αρχίσει να προχωρούν οι εργασίες για τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς. Έτσι την 1η Ιανουαρίου 1959 πραγματοποιείται η κατάργηση των πρώτων τελωνιακών δασμών, ενώ από το 1961 άρχισε η επεξεργασία της Κοινή Αγροτική Πολιτική|Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), η οποία θα συμφωνηθεί τον Ιανουάριο του 1962, βασιζόμενη στην αρχή της προστασίας του αγροτικού εισοδήματος. Μέχρι την 1 Ιουλίου|1η Ιουλίου 1968 θα καταργηθούν όλοι οι εσωτερικοί δασμοί μεταξύ των έξι.

Από το 1958 όμως, η άνοδος του στρατηγού Σαρλ ντε Γκωλ στο προεδρικό αξίωμα δυσχέρανε την πρόοδο των εργασιώνΟ στρατηγός Σάρλ ντε Γκώλ ήταν αντίθετος προς την ιδέα της μεταβίβασης κυριαρχικών δικαιωμάτων από τα κράτη στην Ευρωπαϊκή επιτροπή.. Η πρώτη κρίση ήρθε το 1963, με την άσκηση «Βέτο» στην αίτηση ένταξης της Μ. Βρετανία στην ΕΟΚ, πράξη που επαναλήφθηκε το 1967. Η κρίση θα γίνει εντονότερη μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για την ΚΑΠ. Οι αντιθέσεις θα επιχειρηθεί να συμβιβαστούν το Σεπτέμβριο του 1965 με την εισαγωγή της αρχής της ομοφωνίας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τελικά μετά την άνοδο του Πομπιντού θα επαναληφθούν οι συζητήσεις.

Το 1965 με τη Συνθήκη Συγχώνευσης τα όργανα των ΕΚΑΧ, ΕΟΚ και ΕΚΑΤ θα συγχωνευθούνΗ συνθήκη θα τεθεί σε εφαρμογή από το 1967.. Το Δεκέμβριο του 1969 θα συγκληθεί διάσκεψη κορυφής στη Χάγη, με την οποία θα αρχίσει η εφαρμογή της τελικής φάσης των προβλέψεων της συνθήκης της Ρώμης. Στη συνάντηση αυτή θα καθοριστούν οι οικονομικοί πόροι της Κοινότητας, οι όροι χρηματοδότησης της ΚΑΠ, το εύρος των εξουσιών των κοινοτικών οργάνων και οι όροι διεύρυνσης της Κοινότητας.

Από τη δεκαετία του ’60 η ΕΟΚ θα αρχίσει να αναπτύσσει σχέσεις τρίτες χώρες. Το 1959 η Ελλάδα και το 1961 η Τουρκία υποβάλλουν αίτηση συνδέσεως. Το 1963 υπογράφει με 18 αφρικανικές χώρες τη Σύμβαση της Γιαουντέ με την οποία εξασφαλιζόταν η πενταετής συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων μερών. Το 1975 υπογράφεται η σύμβαση της Λομέ για την οικονομική συνεργασία μεταξύ της ΕΟΚ και με 45 αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Σταδιακά μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70 θα υπογραφούν πάνω από 250 διμερείς συμφωνίες μεταξύ Κοινότητας και τρίτων χωρών.

Image:EC1990.png|left|180px|thumb|Η ΕΟΚ της Συνθήκης του ΜάαστριχτΣτη διάσκεψη του Παρισιού το 1974 συμφωνήθηκε η ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Λίγο αργότερα (1976) ιδρύεται και το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα. Από το 1985 εγκαινιάζεται η εις βάθος τροποποίηση των ιδρυτικών συνθηκών με σκοπό την εμβάθυνση της ενοποίησης. Το 1986 υιοθετήται από την επιτροπή η Ευρωπαϊκή σημαία. Το Φεβρουάριο του 1986 υπογράφεται η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη με την οποία θεσμοθετούνται οι αναγκαίες ρυθμίσεις για την εγκαθίδρυση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς. Παράλληλα παραχωρούνται περισσότερες εξουσίες στα κοινοτικά όργανα για τη διαμόρφωση πολιτικής.


Παράλληλα κατά τις δεκαετίες του '70 και του '80 η ΕΟΚ σταδιακά επεκτείνεται με την ένταξη σ' αυτήν της Μ. Βρετανίας, της Ιρλανδίας και της Δανίας το 1973, της Ελλάδας το 1981 και της Ισπανίας και Πορτογαλίας το 1986.

Τον Φεβρουάριο του 1992 στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας υπογράφεται από τις αντιπροσωπείες των 12 χωρών-μελών η ομώνυμη Συνθήκη του Μάαστριχτ|συνθήκη με την οποία ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Με την ίδια συνθήκη η αφερείται από τον τίτλο της ΕΟΚ ο προσδιορισμός "οικονομική", επισημαίνοντας την αλλαγή του χαρακτήρα της ΕΟΚ, η οποία έπαυε πλέον να έχει μόνο οικονομικό χαρακτήρα.

== Παραπομπές ==



== Βιβλιογραφία ==
*Γέμτος Α. Π., «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα»,'' Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 158-160, Αθήνα 1996.
*Ελευθεροτυπία,''Ιστορικά'', 240 (10 Ιουνίου 2004).
*Ιωακειμίδης Π., «Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκή Κοινότητα»,'' Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 147-155, Αθήνα 1996.
*—, ''Ευρωπαϊκή Πολιτική Ένωση'', Αθήνα 1993.
*Μαρδάς Δημήτρης, «Ευρωπαϊκή ενότητα», ''Ιστορία'', 152 (Φεβρουάριος 1981, 96-99.
*Ντόκος Π. Θάνος, «30 χρόνια ΕΟΚ», ''Ιστορία'', 244 (Οκτώβριος 1988), 26-34.
*Pineau Christian, «Η Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Ιστορία'', 108 (Ιούνιος 1977), 32-34.
*Τσούκαλης Λ., ''Η Νέα Ευρωπαϊκή Οικονομία'', Αθήνα 1994.

{{Χρονοδιάγραμμα-ΕΕ}}

Κατηγορία:Κοινότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ονομασία της ΕΟΚ σε διάφορες γλώσσες:
bg:Европейска общност
bs:Evropska ekonomska zajednica
ca:Comunitat Europea
cs:Evropské společenství
cy:Cymuned Ewropeaidd
da:Europæiske Fællesskab
de:Europäische Gemeinschaft
Η '''Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα''' είναι η σημαντικότερη και γνωστότερη από τις τρεις ευρωπαϊκές κοινότητες (οι άλλες δύο είναι η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας ΕΥΡΑΤΟΜ). Ιδρύθηκε στις 25 Μαρτίου 1957 με τη Συνθήκες της Ρώμης (1957) και με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ μετονομάστηκε σε Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Μαζί με τις άλλες δύο Κοινότητες αποτελεί τον πρώτο και σημαντικότερο από τους Τρεις Πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


== Προϊστορία του Θεσμού ==

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος άφησε την Ευρώπη κατεστραμμένη, διαιρεμένη και ελεγχόμενη από εξωευρωπαϊκά κέντρα (ΗΠΑ, ΕΣΣΔ). Την ίδια περίοδο, η σταδιακή απώλεια των αποικιών περιόρισε την ήδη κλονισμένη οικονομική και πολιτική ισχύ των ευρωπαϊκών κρατών. Παράλληλα, οι εκατόμβες των θυμάτων των Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος κλόνισαν ανεπανόρθωτα την ιδέα του εθνικού κράτουςΒλ. Γεωργίου Μαργαρίτη, «1945: Η ηθική απαξίωση της Ευρώπης», ''Επτά Ημέρες'', 8 Μΐου 2005, [http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_2_08/05/2005_1284008]. Επίσης, μετά τον πόλεμο, το κράτος χάνει βαθμιαία το δεσπόζοντα ρόλο του στην οικονομία, της οποία ο έλεγχος περνά σε πολυεθνικά κεφάλαια για τα οποία τα εθνικά σύνορα αποτελούν μόνο εμπόδιο στην διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους. Οι τάσεις αυτές στην οικονομία, η οποία από εθνική μεταβαλλόταν σε διεθνή, επέβαλαν την πολιτική και οργανωτική αναδιοργάνωσή της. Απάντηση σ’ αυτό το αίτημα της αγοράς ήταν οικονομική συνεργασία των κυβερνήσεων σε πολυεθνικό επίπεδο.

Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, με τις οικονομίες των ευρωπαϊκών κρατών εξαρθρωμένες, οι ΗΠΑ βρέθηκαν αντιμέτωπες με την ανάγκη αναχαίτισης (containment) του κομμουνισμού, έτσι άρχισαν να πιέζουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αναζητήσουν μορφές οικονομικής και αμυντικής συνεργασίας για την ανάσχεση της εξ ανατολών απειλής. Πρώτο μέτρο τους ήταν το Σχέδιο Μάρσαλ, για την αξιοποίηση του οποίου οι ευρωπαϊκές χώρες έπρεπε να επεξεργαστούν από κοινού ένα πρόγραμμα οικονομικής ανάπτυξηςΙωακειμίδης Π., «Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 148, Αθήνα 1996.. Αυτό το πρόγραμμα οδήγησε το 1948 στη σύσταση του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (από το 1961 Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης). Την ίδια περίοδο αρχίζουν να εκδηλώνονται και οι πρώτες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Έτσι το 1947 το Βέλγιο, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο προχωρούν στην τελωνιακή τους ένωση (Μπενελούξ)Θάνος Π. Ντόκος, «30 χρόνια ΕΟΚ», ''Ιστορία'', 244 (Οκτώβριος 1988), 27. Για την ακρίβεια τότε τέθηκε σε εφαρμογή η συνθήκη τελωνιακής ένωσης που είχαν υπογράψει οι τρεις χώρες ήδη από το 1944 στο Λονδίνο..

Το διάστημα 1948-1954 θα εκδηλωθούν μια σειρά από πρωτοβουλίες (Συμβούλιο της Ευρώπης, ΕΚΑΧ, Ευρωπαϊκή Αμυντική Κοινότητα|ΕΑΚ, ΔΕΕ) με περιορισμένα αποτελέσματα, έτσι οι προσπάθειες στράφηκαν στην οικονομική συνεργασίαΣύμφωνα με τον αντιπρόσωπο της Γαλλία|Γαλλίας Κριστιάν Πινώ η ιδέα μιας οικονομικής κοινότητας ήταν πολύ ευκολότερη στην πραγματοποίηση από ότι μια Ευρώπη με κοινούς αμυντικούς θεσμούς, βλ. Christian Pineau, «Η Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Ιστορία'', 108 (Ιούνιος 1977), 33.. Δύο Διασκέψεις των έξι υπουργών Εξωτερικών της ΕΚΑΧ, τον Ιούνιο του 1955 στη Μεσσήνη και το Μάιο του 1956 στη Βενετία έθεσαν τις βάσεις για την ανάπτυξη της Οικονομικής Συνεργασίας και τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς, χωρίς εσωτερικούς και με κοινούς εξωτερικούς δασμούς, προετοιμάζοντας έτσι την υπογραφή της Συνθήκες της Ρώμης (1957), λίγο αργότερα.

== Ίδρυση ==
Image:EGKS.png|right|170px|thumb|Οι πρώτες χώρες μέλη της ΕΟΚ με βάση τη συνθήκη της Ρώμης
Στις 25 Μαρτίου 1957 υπεγράφη στη Ρώμη από τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα|ΕΚΑΧ, δηλαδή από το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία και τη Δυτική Γερμανία η ομώνυμη Συνθήκες της Ρώμης (1957), (1957)|συνθήκη με την οποία ιδρυόταν η '''Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα'''. Μ’ αυτήν ίδρυαν τον υπερεθνικό οργανισμό που θα εγκαθίδρυε και θα συντόνιζε την Κοινή Αγορά που θα επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση ''ανθρώπων'', ''αγαθών'', ''υπηρεσιών'', ''εργασιών'' και ''κεφαλαίων'', κατά τα πρότυπα του Διαφωτισμός|Διαφωτισμού και της επιγραμματικής εκφράσεως ''laissez faire, laissez aller, laissez passer''. Με την ίδρυσή της, τα κράτη μέλη εκχώρησαν το κυριαρχικό δικαίωμα της δασμολογικής πολιτικής, το οποίο περιήλθε στη δικαιοδοσία των οργάνων της ΕΟΚ, τα οποία θεσμοθετήθηκαν από τη Συνθήκη της Ρώμης, αλλά και από την παλαιότερη Συνθήκη των Παρισίων (1951) με την οποία είχε ιδρυθεί η ΕΚΑΧ.

== Στόχοι και επιδιώξεις ==
Σε αντίθεση με τη συνθήκη των Παρισίων, η συνθήκη δημιουργίας της ΕΟΚ ήταν απλώς ένα γενικό πλαίσιο δράσης. Με εξαίρεση την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ)Η ΚΑΠ παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα ένα από τα κυριότερα πεδία άσκησης κοινής πολιτικής των χωρών μελών, λόγω ίσως και της ιδιαίτερης σημασίας που κατέχει ο αγροτικός τομέας σε πολλά από τα μέλη (Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία, Ελλάδα, Ισπανία). Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τις δεκαετίες '70, '80 και '90 εκπροσωπεί πάνω από το ήμισυ του γενικού προϋπολογισμού της κοινότητας. και την τελωνιακή ένωση απλώς απαριθμούσε στόχους, αφήνοντας στους θεσμούς την ελευθερία δράσης για την εκπλήρωσή τους. Έτσι οι κοινοτικοί θεσμοί αποκτούσαν έναν αποφασιστηκό ρόλο στην προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αν και οι εξουσίες τους περιορίζονταν σε σχέση με τη συνθήκη των Παρισίων στον οικονομικό τομέα.

Αν και απώτερος σκόπός της ΕΟΚ ήταν η προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σε πρώτη φάση δώθηκε προτεραιότητα στην οικονομική συνεργασία, στην υποβοήθηση της ανάπτυξης και στην εξάληψη των οικονομικών ανισοτήτων. Η οικονομική ολοκλήρωση επελέγη ως μέσο για επίτευξη της βελτίωσης της οικονομικής αλλά και της κοινονικής ευημερίας και εν τέλει για την προώθηση και της πολιτικής ολοκλήρωσης.

Για την ΕΟΚ ετέθη ο στόχος της ισόρροπης και σταθερής οικονομικής ανάπτυξης μέσω:
*Της δημιουργίας ενός ενιαίου χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα που θα επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, κεφαλαίων και εμπορευμάτωνΗ εγκαθίδρυση της Κοινής Αγοράς (Ενιαία Εσωτερική Αγορά) έλαβε χώρα κυρίως την περίοδο 1985-1992 με την υιοθέτηση διαφόρων νομικών προτάσεων των κοινοτικών οργάνων που οδήγησαν στην κατάργηση των φυσικών, τεχνικών και φορολογικών εμποδίων. Η φορολογική εναρμόνιση (με την εφαρμογή κοινής έμμεσης φορολογίας) αποτελούσε ένα από τα κυριότερα ζητήματα, στην επιδίωξη της εξάλειψης των διαφόρων ανισοτήτων, η οποία παρόλη την προεργασία παραμένει ένα ζητούμενο..
*Της εφαρμογής κοινής δασμολογικής πολιτικής προς τις τρίτες χώρες.
*Την προστασία των ασθενέστερων χωρών, περιφερειών αλλά και κοινωνικών ομάδων (μέσω των διαφόρων προγραμμάτων περιφεριακής ανάπτυξης, της ΚΑΠ και των επιχειρησιακών πλαισίων).
*Της ίδρυσης μιας κοινής οικονομικής και νομισματικής ένωσης και την μελλοντική (για τα δεδομένα της εποχής) προοπτική ενός κοινού νομίσματος.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων προωθήθηκαν μια σειρά από δραστηριότητες που περιελάμβαναν:
#Τη σταδιακή κατάργηση όλων των δασμών, των ποσοτικών περιορισμών και των μέτρων προστατευτισμού μεταξύ των κρατών μελών.
#Κοινή εμπορική πολιτική προς τις τρίτες χώρες.
#Κοινή πολιτική σχετικά με την είσοδο και τη μετακίνηση προσώπων στην κοινή αγορά, είτε από τα κράτη μέλη, είτε από τρίτα κράτη.
#Κοινή πολιτική στον τομέα της γεωργίας, της αλιείας (ΚΑΠ), της ενέργειας και σταδιακά σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.
#Σταδιακή εφαρμογή κοινών κανόνων προστασίας της αγοράς και κρατικού παρεμβατισμού σ' αυτήν.
#Την ενίσχυση της ανταγωνιστηκότητας της βιομηχανίας.
#Την ενίσχυση της οικονομικής συνοχής, μέσω διαφόρων κοινοτικών προγραμμάτων.
#Την προώθηση της έρευνας και της τεχνολογίας, καθώς και την ενίσχυση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.
Παρά τη σημαντική πρόοδο οι περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες άρχισαν να δίνουν καρπούς μόλις στα μέσα της δεκαετίας του '90 και ακόμη και τώρα αποτελούν σε μεγάλο βαθμό ζητούμενο. Από αυτής της απόψεως, κύρια συμβολή της ΕΟΚ, μέχρι την ίδρυση της ΕΕ ήταν η προεργασία, μέσω της σύνταξης των νομικών κειμένων, των συμβάσεων και βέβαια της προετοιμασίας των συνειδήσεων των πολιτών των χωρών μελών.

== Ιστορική Εξέλιξη ==
Εν αντιθέσει προς την ΕΑΚ που καταψηφίστηκε από το Γαλλικό κοινοβούλιο, η συνθήκες της Ρώμης επικυρώθηκαν σύντομα και χωρίς προβλήματα. Παράλληλα οι δύο συνθήκες συμπληρώθηκαν από μια σειρά πρωτόκολλα που υπογράφτηκαν στις Βρυξέλλες στις 17 Απριλίου 1957Με τα πρωτόκολλα αυτά καθοριζόταν το καθεστώς λειτουργίας του Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και της Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.. Την 1 Ιανουαρίου|1η Ιανουαρίου 1958 άρχισε η λειτουργία των οργάνων της ΕΟΚ με έδρα τις Βρυξέλλες.
Την περίοδο αυτή η κύρια αντίδραση προερχόταν από τη Μεγάλη Βρετανία, η οποία σε συνεργασία με Σκανδιναβικές κυρίως χώρες προχώρησε το 1960 στην ίδρυση της Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών|Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ).

Παράλληλα όμως είχαν αρχίσει να προχωρούν οι εργασίες για τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς. Έτσι την 1η Ιανουαρίου 1959 πραγματοποιείται η κατάργηση των πρώτων τελωνιακών δασμών, ενώ από το 1961 άρχισε η επεξεργασία της Κοινή Αγροτική Πολιτική|ΚΑΠ|Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), η οποία θα συμφωνηθεί τον Ιανουάριο του 1962, βασιζόμενη στην αρχή της προστασίας του αγροτικού εισοδήματος. Μέχρι την 1 Ιουλίου|1η Ιουλίου 1968 θα καταργηθούν όλοι οι εσωτερικοί δασμοί μεταξύ των έξι.

Από το 1958 όμως, η άνοδος του στρατηγού Σαρλ ντε Γκωλ|ντε Γκώλ στο προεδρικό αξίωμα δυσχέρανε την πρόοδο των εργασιώνΟ στρατηγός Σάρλ ντε Γκώλ ήταν αντίθετος προς την ιδέα της μεταβίβασης κυριαρχικών δικαιωμάτων από τα κράτη στην Ευρωπαϊκή επιτροπή.. Η πρώτη κρίση ήρθε το 1963, με την άσκηση «Βέτο» στην αίτηση ένταξης της Μ. Βρετανία στην ΕΟΚ, πράξη που επαναλήφθηκε το 1967. Η κρίση θα γίνει εντονότερη μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για την ΚΑΠ. Οι αντιθέσεις θα επιχειρηθεί να συμβιβαστούν το Σεπτέμβριο του 1965 με την εισαγωγή της αρχής της ομοφωνίας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τελικά μετά την άνοδο του Πομπιντού θα επαναληφθούν οι συζητήσεις.

Το 1965 με τη Συνθήκη Συγχώνευσης τα όργανα των ΕΚΑΧ, ΕΟΚ και ΕΚΑΤ θα συγχωνευθούνΗ συνθήκη θα τεθεί σε εφαρμογή από το 1967.. Το Δεκέμβριο του 1969 θα συγκληθεί διάσκεψη κορυφής στη Χάγη, με την οποία θα αρχίσει η εφαρμογή της τελικής φάσης των προβλέψεων της συνθήκης της Ρώμης. Στη συνάντηση αυτή θα καθοριστούν οι οικονομικοί πόροι της Κοινότητας, οι όροι χρηματοδότησης της ΚΑΠ, το εύρος των εξουσιών των κοινοτικών οργάνων και οι όροι διεύρυνσης της Κοινότητας.

Από τη δεκαετία του ’60 η ΕΟΚ θα αρχίσει να αναπτύσσει σχέσεις τρίτες χώρες. Το 1959 η Ελλάδα και το 1961 η Τουρκία υποβάλλουν αίτηση συνδέσεως. Το 1963 υπογράφει με 18 αφρικανικές χώρες τη Σύμβαση της Γιαουντέ με την οποία εξασφαλιζόταν η πενταετής συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων μερών. Το 1975 υπογράφεται η σύμβαση της Λομέ για την οικονομική συνεργασία μεταξύ της ΕΟΚ και με 45 αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Σταδιακά μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70 θα υπογραφούν πάνω από 250 διμερείς συμφωνίες μεταξύ Κοινότητας και τρίτων χωρών.

Image:EC1990.png|left|180px|thumb|Η ΕΟΚ της Συνθήκης του ΜάαστριχτΣτη διάσκεψη του Παρισιού το 1974 συμφωνήθηκε η ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Λίγο αργότερα (1976) ιδρύεται και το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα. Από το 1985 εγκαινιάζεται η εις βάθος τροποποίηση των ιδρυτικών συνθηκών με σκοπό την εμβάθυνση της ενοποίησης. Το 1986 υιοθετήται από την επιτροπή η Ευρωπαϊκή σημαία. Το Φεβρουάριο του 1986 υπογράφεται η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη με την οποία θεσμοθετούνται οι αναγκαίες ρυθμίσεις για την εγκαθίδρυση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς. Παράλληλα παραχωρούνται περισσότερες εξουσίες στα κοινοτικά όργανα για τη διαμόρφωση πολιτικής.


Παράλληλα κατά τις δεκαετίες του '70 και του '80 η ΕΟΚ σταδιακά επεκτείνεται με την ένταξη σ' αυτήν της Μ. Βρετανίας, της Ιρλανδίας και της Δανίας το 1973, της Ελλάδας το 1981 και της Ισπανίας και Πορτογαλίας το 1986.

Τον Φεβρουάριο του 1992 στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας υπογράφεται από τις αντιπροσωπείες των 12 χωρών-μελών η ομώνυμη Συνθήκη του Μάαστριχτ|συνθήκη με την οποία ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Με την ίδια συνθήκη η αφερείται από τον τίτλο της ΕΟΚ ο προσδιορισμός "οικονομική", επισημαίνοντας την αλλαγή του χαρακτήρα της ΕΟΚ, η οποία έπαυε πλέον να έχει μόνο οικονομικό χαρακτήρα.

== Παραπομπές ==



== Βιβλιογραφία ==
*Γέμτος Α. Π., «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα»,'' Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 158-160, Αθήνα 1996.
*Ελευθεροτυπία,''Ιστορικά'', 240 (10 Ιουνίου 2004).
*Ιωακειμίδης Π., «Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκή Κοινότητα»,'' Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 147-155, Αθήνα 1996.
*—, ''Ευρωπαϊκή Πολιτική Ένωση'', Αθήνα 1993.
*Μαρδάς Δημήτρης, «Ευρωπαϊκή ενότητα», ''Ιστορία'', 152 (Φεβρουάριος 1981, 96-99.
*Ντόκος Π. Θάνος, «30 χρόνια ΕΟΚ», ''Ιστορία'', 244 (Οκτώβριος 1988), 26-34.
*Pineau Christian, «Η Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Ιστορία'', 108 (Ιούνιος 1977), 32-34.
*Τσούκαλης Λ., ''Η Νέα Ευρωπαϊκή Οικονομία'', Αθήνα 1994.

{{Χρονοδιάγραμμα-ΕΕ}}

Κατηγορία:Κοινότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης

  • bg:Европейска общност

  • bs:Evropska ekonomska zajednica

  • ca:Comunitat Europea

  • cs:Evropské společenství

  • cy:Cymuned Ewropeaidd

  • da:Europæiske Fællesskab

  • de:Europäische Gemeinschaft

  • el:Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα

  • en:European Economic Community

  • eo:Eŭropa Ekonomia Komunumo

  • es:Comunidades Europeas

  • eu:Europako Ekonomia Erkidegoa

  • fi:Euroopan yhteisö

  • fr:Communauté européenne

  • gl:Comunidade Económica Europea

  • hr:Europska ekonomska zajednica

  • hu:Európai Közösség

  • id:Komunitas Eropa

  • io:Europana Komuneso

  • is:Evrópubandalagið

  • it:Comunità Europea

  • ja:欧州共同体

  • ko:유럽 공동체

  • lt:Europos Ekonominė Bendrija

  • mk:Европска Економска Заедница

  • nl:Europese Gemeenschap

  • oc:Comunautat Economica Europèa

  • pl:Wspólnota Europejska

  • pt:Comunidade Económica Europeia

  • ro:Comunitatea Europeană

  • ru:Европейское сообщество

  • sl:Evropska skupnost

  • sv:Europeiska gemenskapen

  • sw:Jumuiya ya Kiuchumi ya Ulaya

  • tr:Avrupa Topluluğu

  • uk:Європейські спільноти

  • zh:欧洲共同体




  • en:European Economic Community

  • eo:Eŭropa Ekonomia Komunumo

  • es:Comunidades Europeas

  • eu:Europako Ekonomia Erkidegoa

  • fi:Euroopan yhteisö

  • fr:Communauté européenne

  • gl:Comunidade Económica Europea

  • hr:Europska ekonomska zajednica

  • hu:Európai Közösség

  • id:Komunitas Eropa

  • io:Europana Komuneso

  • is:Evrópubandalagið

  • it:Comunità Europea

  • ja:欧州共同体

  • ko:유럽 공동체

  • lt:Europos Ekonominė Bendrija

  • mk:Европска Економска Заедница

  • nl:Europese Gemeenschap

  • oc:Comunautat Economica Europèa

  • pl:Wspólnota Europejska

  • pt:Comunidade Económica Europeia

  • ro:Comunitatea Europeană

  • ru:Европейское сообщество

  • sl:Evropska skupnost

  • sv:Europeiska gemenskapen

  • sw:Jumuiya ya Kiuchumi ya Ulaya

  • tr:Avrupa Topluluğu

  • uk:Європейські спільноти

  • zh:欧洲共同体

Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα

Η '''Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα''' είναι η σημαντικότερη και γνωστότερη από τις τρεις ευρωπαϊκές κοινότητες (οι άλλες δύο είναι η [[Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα|ΕΚΑΧ]] και η [[Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας|ΕΥΡΑΤΟΜ]]). Ιδρύθηκε στις [[25 Μαρτίου]] [[1957]] με τη [[Συνθήκες της Ρώμης (1957)|Συνθήκη της Ρώμης]] και με τη [[Συνθήκη του Μάαστριχτ|Συνθήκη του Μάαστριχτ]] μετονομάστηκε σε Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Μαζί με τις άλλες δύο Κοινότητες αποτελεί τον πρώτο και σημαντικότερο από τους [[Τρεις Πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης]].


== Προϊστορία του Θεσμού ==

Ο [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος]] άφησε την Ευρώπη κατεστραμμένη, διαιρεμένη και ελεγχόμενη από εξωευρωπαϊκά κέντρα ([[ΗΠΑ]], [[ΕΣΣΔ]]). Την ίδια περίοδο, η σταδιακή απώλεια των αποικιών περιόρισε την ήδη κλονισμένη οικονομική και πολιτική ισχύ των ευρωπαϊκών κρατών. Παράλληλα, οι εκατόμβες των θυμάτων των [[Παγκόσμιος Πόλεμος|δυο Παγκοσμίων Πολέμων]] κλόνισαν ανεπανόρθωτα την ιδέα του εθνικού κράτουςΒλ. Γεωργίου Μαργαρίτη, «1945: Η ηθική απαξίωση της Ευρώπης», ''Επτά Ημέρες'', 8 Μΐου 2005, [http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_2_08/05/2005_1284008]. Επίσης, μετά τον πόλεμο, το κράτος χάνει βαθμιαία το δεσπόζοντα ρόλο του στην οικονομία, της οποία ο έλεγχος περνά σε πολυεθνικά κεφάλαια για τα οποία τα εθνικά σύνορα αποτελούν μόνο εμπόδιο στην διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους. Οι τάσεις αυτές στην οικονομία, η οποία από εθνική μεταβαλλόταν σε διεθνή, επέβαλαν την πολιτική και οργανωτική αναδιοργάνωσή της. Απάντηση σ’ αυτό το αίτημα της αγοράς ήταν οικονομική συνεργασία των κυβερνήσεων σε πολυεθνικό επίπεδο.

Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, με τις οικονομίες των ευρωπαϊκών κρατών εξαρθρωμένες, οι ΗΠΑ βρέθηκαν αντιμέτωπες με την ανάγκη αναχαίτισης (containment) του κομμουνισμού, έτσι άρχισαν να πιέζουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αναζητήσουν μορφές οικονομικής και αμυντικής συνεργασίας για την ανάσχεση της εξ ανατολών απειλής. Πρώτο μέτρο τους ήταν το [[Σχέδιο Μάρσαλ]], για την αξιοποίηση του οποίου οι ευρωπαϊκές χώρες έπρεπε να επεξεργαστούν από κοινού ένα πρόγραμμα οικονομικής ανάπτυξηςΙωακειμίδης Π., «Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 148, Αθήνα 1996.. Αυτό το πρόγραμμα οδήγησε το [[1948]] στη σύσταση του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (από το [[1961]] [[Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης]]). Την ίδια περίοδο αρχίζουν να εκδηλώνονται και οι πρώτες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Έτσι το [[1947]] το [[Βέλγιο]], η [[Ολλανδία]] και το [[Λουξεμβούργο]] προχωρούν στην τελωνιακή τους ένωση ([[Μπενελούξ]])Θάνος Π. Ντόκος, «30 χρόνια ΕΟΚ», ''Ιστορία'', 244 (Οκτώβριος 1988), 27. Για την ακρίβεια τότε τέθηκε σε εφαρμογή η συνθήκη τελωνιακής ένωσης που είχαν υπογράψει οι τρεις χώρες ήδη από το [[1944]] στο Λονδίνο..

Το διάστημα [[1948]]-[[1954]] θα εκδηλωθούν μια σειρά από πρωτοβουλίες (Συμβούλιο της Ευρώπης, ΕΚΑΧ, [[Ευρωπαϊκή Αμυντική Κοινότητα|ΕΑΚ]], ΔΕΕ) με περιορισμένα αποτελέσματα, έτσι οι προσπάθειες στράφηκαν στην οικονομική συνεργασίαΣύμφωνα με τον αντιπρόσωπο της [[Γαλλία|Γαλλίας]] [[Κριστιάν Πινώ]] η ιδέα μιας οικονομικής κοινότητας ήταν πολύ ευκολότερη στην πραγματοποίηση από ότι μια Ευρώπη με κοινούς αμυντικούς θεσμούς, βλ. Christian Pineau, «Η Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Ιστορία'', 108 (Ιούνιος 1977), 33.. Δύο Διασκέψεις των έξι υπουργών Εξωτερικών της ΕΚΑΧ, τον Ιούνιο του [[1955]] στη Μεσσήνη και το Μάιο του [[1956]] στη Βενετία έθεσαν τις βάσεις για την ανάπτυξη της Οικονομικής Συνεργασίας και τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς, χωρίς εσωτερικούς και με κοινούς εξωτερικούς δασμούς, προετοιμάζοντας έτσι την υπογραφή της [[Συνθήκες της Ρώμης (1957)|Συνθήκης της Ρώμης]], λίγο αργότερα.

== Ίδρυση ==
[[Image:EGKS.png|right|170px|thumb|Οι πρώτες χώρες μέλη της ΕΟΚ με βάση τη συνθήκη της Ρώμης]]
Στις [[25 Μαρτίου]] [[1957]] υπεγράφη στη [[Ρώμη]] από τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών της [[Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα|ΕΚΑΧ]], δηλαδή από το [[Βέλγιο]], τη [[Γαλλία]], την [[Ιταλία]], το [[Λουξεμβούργο]], την [[Ολλανδία]] και τη [[Δυτική Γερμανία]] η ομώνυμη [[Συνθήκες της Ρώμης (1957)|συνθήκη]] με την οποία ιδρυόταν η '''Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα'''. Μ’ αυτήν ίδρυαν τον υπερεθνικό οργανισμό που θα εγκαθίδρυε και θα συντόνιζε την Κοινή Αγορά που θα επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση ''ανθρώπων'', ''αγαθών'', ''υπηρεσιών'', ''εργασιών'' και ''κεφαλαίων'', κατά τα πρότυπα του [[Διαφωτισμός|Διαφωτισμού]] και της επιγραμματικής εκφράσεως ''laissez faire, laissez aller, laissez passer''. Με την ίδρυσή της, τα κράτη μέλη εκχώρησαν το κυριαρχικό δικαίωμα της δασμολογικής πολιτικής, το οποίο περιήλθε στη δικαιοδοσία των οργάνων της ΕΟΚ, τα οποία θεσμοθετήθηκαν από τη Συνθήκη της Ρώμης, αλλά και από την παλαιότερη [[Συνθήκη των Παρισίων (1951)]] με την οποία είχε ιδρυθεί η ΕΚΑΧ.

== Στόχοι και επιδιώξεις ==
Σε αντίθεση με τη συνθήκη των Παρισίων, η συνθήκη δημιουργίας της ΕΟΚ ήταν απλώς ένα γενικό πλαίσιο δράσης. Με εξαίρεση την [[Κοινή Αγροτική Πολιτική|ΚΑΠ]]Η ΚΑΠ παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα ένα από τα κυριότερα πεδία άσκησης κοινής πολιτικής των χωρών μελών, λόγω ίσως και της ιδιαίτερης σημασίας που κατέχει ο αγροτικός τομέας σε πολλά από τα μέλη (Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία, Ελλάδα, Ισπανία). Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τις δεκαετίες '70, '80 και '90 εκπροσωπεί πάνω από το ήμισυ του γενικού προϋπολογισμού της κοινότητας. και την τελωνιακή ένωση απλώς απαριθμούσε στόχους, αφήνοντας στους θεσμούς την ελευθερία δράσης για την εκπλήρωσή τους. Έτσι οι κοινοτικοί θεσμοί αποκτούσαν έναν αποφασιστηκό ρόλο στην προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αν και οι εξουσίες τους περιορίζονταν σε σχέση με τη συνθήκη των Παρισίων στον οικονομικό τομέα.

Αν και απώτερος σκόπός της ΕΟΚ ήταν η προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σε πρώτη φάση δώθηκε προτεραιότητα στην οικονομική συνεργασία, στην υποβοήθηση της ανάπτυξης και στην εξάληψη των οικονομικών ανισοτήτων. Η οικονομική ολοκλήρωση επελέγη ως μέσο για επίτευξη της βελτίωσης της οικονομικής αλλά και της κοινονικής ευημερίας και εν τέλει για την προώθηση και της πολιτικής ολοκλήρωσης.

Για την ΕΟΚ ετέθη ο στόχος της ισόρροπης και σταθερής οικονομικής ανάπτυξης μέσω:
*Της δημιουργίας ενός ενιαίου χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα που θα επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, κεφαλαίων και εμπορευμάτωνΗ εγκαθίδρυση της Κοινής Αγοράς (Ενιαία Εσωτερική Αγορά) έλαβε χώρα κυρίως την περίοδο 1985-1992 με την υιοθέτηση διαφόρων νομικών προτάσεων των κοινοτικών οργάνων που οδήγησαν στην κατάργηση των φυσικών, τεχνικών και φορολογικών εμποδίων. Η φορολογική εναρμόνιση (με την εφαρμογή κοινής έμμεσης φορολογίας) αποτελούσε ένα από τα κυριότερα ζητήματα, στην επιδίωξη της εξάλειψης των διαφόρων ανισοτήτων, η οποία παρόλη την προεργασία παραμένει ένα ζητούμενο..
*Της εφαρμογής κοινής δασμολογικής πολιτικής προς τις τρίτες χώρες.
*Την προστασία των ασθενέστερων χωρών, περιφερειών αλλά και κοινωνικών ομάδων (μέσω των διαφόρων προγραμμάτων περιφεριακής ανάπτυξης, της ΚΑΠ και των επιχειρησιακών πλαισίων).
*Της ίδρυσης μιας κοινής οικονομικής και νομισματικής ένωσης και την μελλοντική (για τα δεδομένα της εποχής) προοπτική ενός κοινού νομίσματος.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων προωθήθηκαν μια σειρά από δραστηριότητες που περιελάμβαναν:
#Τη σταδιακή κατάργηση όλων των δασμών, των ποσοτικών περιορισμών και των μέτρων προστατευτισμού μεταξύ των κρατών μελών.
#Κοινή εμπορική πολιτική προς τις τρίτες χώρες.
#Κοινή πολιτική σχετικά με την είσοδο και τη μετακίνηση προσώπων στην κοινή αγορά, είτε από τα κράτη μέλη, είτε από τρίτα κράτη.
#Κοινή πολιτική στον τομέα της γεωργίας, της αλιείας (ΚΑΠ), της ενέργειας και σταδιακά σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.
#Σταδιακή εφαρμογή κοινών κανόνων προστασίας της αγοράς και κρατικού παρεμβατισμού σ' αυτήν.
#Την ενίσχυση της ανταγωνιστηκότητας της βιομηχανίας.
#Την ενίσχυση της οικονομικής συνοχής, μέσω διαφόρων κοινοτικών προγραμμάτων.
#Την προώθηση της έρευνας και της τεχνολογίας, καθώς και την ενίσχυση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.
Παρά τη σημαντική πρόοδο οι περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες άρχισαν να δίνουν καρπούς μόλις στα μέσα της δεκαετίας του '90 και ακόμη και τώρα αποτελούν σε μεγάλο βαθμό ζητούμενο. Από αυτής της απόψεως, κύρια συμβολή της ΕΟΚ, μέχρι την ίδρυση της ΕΕ ήταν η προεργασία, μέσω της σύνταξης των νομικών κειμένων, των συμβάσεων και βέβαια της προετοιμασίας των συνειδήσεων των πολιτών των χωρών μελών.

== Ιστορική Εξέλιξη ==
Εν αντιθέσει προς την ΕΑΚ που καταψηφίστηκε από το Γαλλικό κοινοβούλιο, η συνθήκες της Ρώμης επικυρώθηκαν σύντομα και χωρίς προβλήματα. Παράλληλα οι δύο συνθήκες συμπληρώθηκαν από μια σειρά πρωτόκολλα που υπογράφτηκαν στις Βρυξέλλες στις [[17 Απριλίου]] [[1957]]Με τα πρωτόκολλα αυτά καθοριζόταν το καθεστώς λειτουργίας του [[Ευρωπαϊκό Δικαστήριο|Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου]] και της [[Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων|Ευρωπαϊκής Τραπέζης Επενδύσεων]].. Την [[1 Ιανουαρίου|1η Ιανουαρίου]] [[1958]] άρχισε η λειτουργία των οργάνων της ΕΟΚ με έδρα τις Βρυξέλλες.
Την περίοδο αυτή η κύρια αντίδραση προερχόταν από τη [[Μεγάλη Βρετανία]], η οποία σε συνεργασία με Σκανδιναβικές κυρίως χώρες προχώρησε το [[1960]] στην ίδρυση της [[Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών|Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών]] (ΕΖΕΣ).

Παράλληλα όμως είχαν αρχίσει να προχωρούν οι εργασίες για τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς. Έτσι την 1η Ιανουαρίου [[1959]] πραγματοποιείται η κατάργηση των πρώτων τελωνιακών δασμών, ενώ από το [[1961]] άρχισε η επεξεργασία της [[Κοινή Αγροτική Πολιτική|Κοινής Αγροτικής Πολιτικής]] (ΚΑΠ), η οποία θα συμφωνηθεί τον Ιανουάριο του [[1962]], βασιζόμενη στην αρχή της προστασίας του αγροτικού εισοδήματος. Μέχρι την [[1 Ιουλίου|1η Ιουλίου]] [[1968]] θα καταργηθούν όλοι οι εσωτερικοί δασμοί μεταξύ των έξι.

Από το [[1958]] όμως, η άνοδος του στρατηγού [[Σαρλ ντε Γκωλ|ντε Γκώλ]] στο προεδρικό αξίωμα δυσχέρανε την πρόοδο των εργασιώνΟ στρατηγός Σάρλ ντε Γκώλ ήταν αντίθετος προς την ιδέα της μεταβίβασης κυριαρχικών δικαιωμάτων από τα κράτη στην Ευρωπαϊκή επιτροπή.. Η πρώτη κρίση ήρθε το [[1963]], με την άσκηση «Βέτο» στην αίτηση ένταξης της Μ. Βρετανία στην ΕΟΚ, πράξη που επαναλήφθηκε το [[1967]]. Η κρίση θα γίνει εντονότερη μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για την ΚΑΠ. Οι αντιθέσεις θα επιχειρηθεί να συμβιβαστούν το Σεπτέμβριο του [[1965]] με την εισαγωγή της αρχής της ομοφωνίας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τελικά μετά την άνοδο του Πομπιντού θα επαναληφθούν οι συζητήσεις.

Το 1965 με τη [[Συνθήκη Συγχώνευσης]] τα όργανα των ΕΚΑΧ, ΕΟΚ και ΕΚΑΤ θα συγχωνευθούνΗ συνθήκη θα τεθεί σε εφαρμογή από το 1967.. Το Δεκέμβριο του [[1969]] θα συγκληθεί διάσκεψη κορυφής στη Χάγη, με την οποία θα αρχίσει η εφαρμογή της τελικής φάσης των προβλέψεων της συνθήκης της Ρώμης. Στη συνάντηση αυτή θα καθοριστούν οι οικονομικοί πόροι της Κοινότητας, οι όροι χρηματοδότησης της ΚΑΠ, το εύρος των εξουσιών των κοινοτικών οργάνων και οι όροι διεύρυνσης της Κοινότητας.

Από τη δεκαετία του ’60 η ΕΟΚ θα αρχίσει να αναπτύσσει σχέσεις τρίτες χώρες. Το 1959 η [[Ελλάδα]] και το 1961 η [[Τουρκία]] υποβάλλουν αίτηση συνδέσεως. Το 1963 υπογράφει με 18 αφρικανικές χώρες τη Σύμβαση της Γιαουντέ με την οποία εξασφαλιζόταν η πενταετής συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων μερών. Το [[1975]] υπογράφεται η σύμβαση της Λομέ για την οικονομική συνεργασία μεταξύ της ΕΟΚ και με 45 αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Σταδιακά μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70 θα υπογραφούν πάνω από 250 διμερείς συμφωνίες μεταξύ Κοινότητας και τρίτων χωρών.

[[Image:EC1990.png|left|180px|thumb|Η ΕΟΚ της Συνθήκης του Μάαστριχτ]]Στη διάσκεψη του Παρισιού το [[1974]] συμφωνήθηκε η ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Λίγο αργότερα ([[1976]]) ιδρύεται και το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα. Από το [[1985]] εγκαινιάζεται η εις βάθος τροποποίηση των ιδρυτικών συνθηκών με σκοπό την εμβάθυνση της ενοποίησης. Το [[1986]] υιοθετήται από την επιτροπή η Ευρωπαϊκή σημαία. Το Φεβρουάριο του 1986 υπογράφεται η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη με την οποία θεσμοθετούνται οι αναγκαίες ρυθμίσεις για την εγκαθίδρυση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς. Παράλληλα παραχωρούνται περισσότερες εξουσίες στα κοινοτικά όργανα για τη διαμόρφωση πολιτικής.


Παράλληλα κατά τις δεκαετίες του '70 και του '80 η ΕΟΚ σταδιακά επεκτείνεται με την ένταξη σ' αυτήν της Μ. Βρετανίας, της Ιρλανδίας και της Δανίας το [[1973]], της Ελλάδας το [[1981]] και της Ισπανίας και Πορτογαλίας το [[1986]].

Τον Φεβρουάριο του [[1992]] στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας υπογράφεται από τις αντιπροσωπείες των 12 χωρών-μελών η ομώνυμη [[Συνθήκη του Μάαστριχτ|συνθήκη]] με την οποία ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Με την ίδια συνθήκη η αφερείται από τον τίτλο της ΕΟΚ ο προσδιορισμός "οικονομική", επισημαίνοντας την αλλαγή του χαρακτήρα της ΕΟΚ, η οποία έπαυε πλέον να έχει μόνο οικονομικό χαρακτήρα.

== Παραπομπές ==



== Βιβλιογραφία ==
*Γέμτος Α. Π., «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα»,'' Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 158-160, Αθήνα 1996.
*Ελευθεροτυπία,''Ιστορικά'', 240 (10 Ιουνίου 2004).
*Ιωακειμίδης Π., «Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκή Κοινότητα»,'' Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 147-155, Αθήνα 1996.
*—, ''Ευρωπαϊκή Πολιτική Ένωση'', Αθήνα 1993.
*Μαρδάς Δημήτρης, «Ευρωπαϊκή ενότητα», ''Ιστορία'', 152 (Φεβρουάριος 1981, 96-99.
*Ντόκος Π. Θάνος, «30 χρόνια ΕΟΚ», ''Ιστορία'', 244 (Οκτώβριος 1988), 26-34.
*Pineau Christian, «Η Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Ιστορία'', 108 (Ιούνιος 1977), 32-34.
*Τσούκαλης Λ., ''Η Νέα Ευρωπαϊκή Οικονομία'', Αθήνα 1994.

{{Χρονοδιάγραμμα-ΕΕ}}

[[Κατηγορία:Κοινότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης]]

[[bg:Европейска общност]]
[[bs:Evropska ekonomska zajednica]]
[[ca:Comunitat Europea]]
[[cs:Evropské společenství]]
[[cy:Cymuned Ewropeaidd]]
[[da:Europæiske Fællesskab]]
[[de:Europäische Gemeinschaft]]
Η '''Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα''' είναι η σημαντικότερη και γνωστότερη από τις τρεις ευρωπαϊκές κοινότητες (οι άλλες δύο είναι η [[Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα|ΕΚΑΧ]] και η [[Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας|ΕΥΡΑΤΟΜ]]). Ιδρύθηκε στις [[25 Μαρτίου]] [[1957]] με τη [[Συνθήκες της Ρώμης (1957)|Συνθήκη της Ρώμης]] και με τη [[Συνθήκη του Μάαστριχτ|Συνθήκη του Μάαστριχτ]] μετονομάστηκε σε Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Μαζί με τις άλλες δύο Κοινότητες αποτελεί τον πρώτο και σημαντικότερο από τους [[Τρεις Πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης]].


== Προϊστορία του Θεσμού ==

Ο [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος]] άφησε την Ευρώπη κατεστραμμένη, διαιρεμένη και ελεγχόμενη από εξωευρωπαϊκά κέντρα ([[ΗΠΑ]], [[ΕΣΣΔ]]). Την ίδια περίοδο, η σταδιακή απώλεια των αποικιών περιόρισε την ήδη κλονισμένη οικονομική και πολιτική ισχύ των ευρωπαϊκών κρατών. Παράλληλα, οι εκατόμβες των θυμάτων των [[Παγκόσμιος Πόλεμος|δυο Παγκοσμίων Πολέμων]] κλόνισαν ανεπανόρθωτα την ιδέα του εθνικού κράτουςΒλ. Γεωργίου Μαργαρίτη, «1945: Η ηθική απαξίωση της Ευρώπης», ''Επτά Ημέρες'', 8 Μΐου 2005, [http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_2_08/05/2005_1284008]. Επίσης, μετά τον πόλεμο, το κράτος χάνει βαθμιαία το δεσπόζοντα ρόλο του στην οικονομία, της οποία ο έλεγχος περνά σε πολυεθνικά κεφάλαια για τα οποία τα εθνικά σύνορα αποτελούν μόνο εμπόδιο στην διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους. Οι τάσεις αυτές στην οικονομία, η οποία από εθνική μεταβαλλόταν σε διεθνή, επέβαλαν την πολιτική και οργανωτική αναδιοργάνωσή της. Απάντηση σ’ αυτό το αίτημα της αγοράς ήταν οικονομική συνεργασία των κυβερνήσεων σε πολυεθνικό επίπεδο.

Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, με τις οικονομίες των ευρωπαϊκών κρατών εξαρθρωμένες, οι ΗΠΑ βρέθηκαν αντιμέτωπες με την ανάγκη αναχαίτισης (containment) του κομμουνισμού, έτσι άρχισαν να πιέζουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αναζητήσουν μορφές οικονομικής και αμυντικής συνεργασίας για την ανάσχεση της εξ ανατολών απειλής. Πρώτο μέτρο τους ήταν το [[Σχέδιο Μάρσαλ]], για την αξιοποίηση του οποίου οι ευρωπαϊκές χώρες έπρεπε να επεξεργαστούν από κοινού ένα πρόγραμμα οικονομικής ανάπτυξηςΙωακειμίδης Π., «Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 148, Αθήνα 1996.. Αυτό το πρόγραμμα οδήγησε το [[1948]] στη σύσταση του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (από το [[1961]] [[Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης]]). Την ίδια περίοδο αρχίζουν να εκδηλώνονται και οι πρώτες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Έτσι το [[1947]] το [[Βέλγιο]], η [[Ολλανδία]] και το [[Λουξεμβούργο]] προχωρούν στην τελωνιακή τους ένωση ([[Μπενελούξ]])Θάνος Π. Ντόκος, «30 χρόνια ΕΟΚ», ''Ιστορία'', 244 (Οκτώβριος 1988), 27. Για την ακρίβεια τότε τέθηκε σε εφαρμογή η συνθήκη τελωνιακής ένωσης που είχαν υπογράψει οι τρεις χώρες ήδη από το [[1944]] στο Λονδίνο..

Το διάστημα [[1948]]-[[1954]] θα εκδηλωθούν μια σειρά από πρωτοβουλίες (Συμβούλιο της Ευρώπης, ΕΚΑΧ, [[Ευρωπαϊκή Αμυντική Κοινότητα|ΕΑΚ]], ΔΕΕ) με περιορισμένα αποτελέσματα, έτσι οι προσπάθειες στράφηκαν στην οικονομική συνεργασίαΣύμφωνα με τον αντιπρόσωπο της [[Γαλλία|Γαλλίας]] [[Κριστιάν Πινώ]] η ιδέα μιας οικονομικής κοινότητας ήταν πολύ ευκολότερη στην πραγματοποίηση από ότι μια Ευρώπη με κοινούς αμυντικούς θεσμούς, βλ. Christian Pineau, «Η Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Ιστορία'', 108 (Ιούνιος 1977), 33.. Δύο Διασκέψεις των έξι υπουργών Εξωτερικών της ΕΚΑΧ, τον Ιούνιο του [[1955]] στη Μεσσήνη και το Μάιο του [[1956]] στη Βενετία έθεσαν τις βάσεις για την ανάπτυξη της Οικονομικής Συνεργασίας και τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς, χωρίς εσωτερικούς και με κοινούς εξωτερικούς δασμούς, προετοιμάζοντας έτσι την υπογραφή της [[Συνθήκες της Ρώμης (1957)|Συνθήκης της Ρώμης]], λίγο αργότερα.

== Ίδρυση ==
[[Image:EGKS.png|right|170px|thumb|Οι πρώτες χώρες μέλη της ΕΟΚ με βάση τη συνθήκη της Ρώμης]]
Στις [[25 Μαρτίου]] [[1957]] υπεγράφη στη [[Ρώμη]] από τις αντιπροσωπείες των κρατών μελών της [[Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα|ΕΚΑΧ]], δηλαδή από το [[Βέλγιο]], τη [[Γαλλία]], την [[Ιταλία]], το [[Λουξεμβούργο]], την [[Ολλανδία]] και τη [[Δυτική Γερμανία]] η ομώνυμη [[Συνθήκες της Ρώμης (1957)|συνθήκη]] με την οποία ιδρυόταν η '''Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα'''. Μ’ αυτήν ίδρυαν τον υπερεθνικό οργανισμό που θα εγκαθίδρυε και θα συντόνιζε την Κοινή Αγορά που θα επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση ''ανθρώπων'', ''αγαθών'', ''υπηρεσιών'', ''εργασιών'' και ''κεφαλαίων'', κατά τα πρότυπα του [[Διαφωτισμός|Διαφωτισμού]] και της επιγραμματικής εκφράσεως ''laissez faire, laissez aller, laissez passer''. Με την ίδρυσή της, τα κράτη μέλη εκχώρησαν το κυριαρχικό δικαίωμα της δασμολογικής πολιτικής, το οποίο περιήλθε στη δικαιοδοσία των οργάνων της ΕΟΚ, τα οποία θεσμοθετήθηκαν από τη Συνθήκη της Ρώμης, αλλά και από την παλαιότερη [[Συνθήκη των Παρισίων (1951)]] με την οποία είχε ιδρυθεί η ΕΚΑΧ.

== Στόχοι και επιδιώξεις ==
Σε αντίθεση με τη συνθήκη των Παρισίων, η συνθήκη δημιουργίας της ΕΟΚ ήταν απλώς ένα γενικό πλαίσιο δράσης. Με εξαίρεση την [[Κοινή Αγροτική Πολιτική|ΚΑΠ]]Η ΚΑΠ παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα ένα από τα κυριότερα πεδία άσκησης κοινής πολιτικής των χωρών μελών, λόγω ίσως και της ιδιαίτερης σημασίας που κατέχει ο αγροτικός τομέας σε πολλά από τα μέλη (Γαλλία, Ιταλία, Ολλανδία, Ελλάδα, Ισπανία). Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τις δεκαετίες '70, '80 και '90 εκπροσωπεί πάνω από το ήμισυ του γενικού προϋπολογισμού της κοινότητας. και την τελωνιακή ένωση απλώς απαριθμούσε στόχους, αφήνοντας στους θεσμούς την ελευθερία δράσης για την εκπλήρωσή τους. Έτσι οι κοινοτικοί θεσμοί αποκτούσαν έναν αποφασιστηκό ρόλο στην προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αν και οι εξουσίες τους περιορίζονταν σε σχέση με τη συνθήκη των Παρισίων στον οικονομικό τομέα.

Αν και απώτερος σκόπός της ΕΟΚ ήταν η προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σε πρώτη φάση δώθηκε προτεραιότητα στην οικονομική συνεργασία, στην υποβοήθηση της ανάπτυξης και στην εξάληψη των οικονομικών ανισοτήτων. Η οικονομική ολοκλήρωση επελέγη ως μέσο για επίτευξη της βελτίωσης της οικονομικής αλλά και της κοινονικής ευημερίας και εν τέλει για την προώθηση και της πολιτικής ολοκλήρωσης.

Για την ΕΟΚ ετέθη ο στόχος της ισόρροπης και σταθερής οικονομικής ανάπτυξης μέσω:
*Της δημιουργίας ενός ενιαίου χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα που θα επέτρεπε την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, κεφαλαίων και εμπορευμάτωνΗ εγκαθίδρυση της Κοινής Αγοράς (Ενιαία Εσωτερική Αγορά) έλαβε χώρα κυρίως την περίοδο 1985-1992 με την υιοθέτηση διαφόρων νομικών προτάσεων των κοινοτικών οργάνων που οδήγησαν στην κατάργηση των φυσικών, τεχνικών και φορολογικών εμποδίων. Η φορολογική εναρμόνιση (με την εφαρμογή κοινής έμμεσης φορολογίας) αποτελούσε ένα από τα κυριότερα ζητήματα, στην επιδίωξη της εξάλειψης των διαφόρων ανισοτήτων, η οποία παρόλη την προεργασία παραμένει ένα ζητούμενο..
*Της εφαρμογής κοινής δασμολογικής πολιτικής προς τις τρίτες χώρες.
*Την προστασία των ασθενέστερων χωρών, περιφερειών αλλά και κοινωνικών ομάδων (μέσω των διαφόρων προγραμμάτων περιφεριακής ανάπτυξης, της ΚΑΠ και των επιχειρησιακών πλαισίων).
*Της ίδρυσης μιας κοινής οικονομικής και νομισματικής ένωσης και την μελλοντική (για τα δεδομένα της εποχής) προοπτική ενός κοινού νομίσματος.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων προωθήθηκαν μια σειρά από δραστηριότητες που περιελάμβαναν:
#Τη σταδιακή κατάργηση όλων των δασμών, των ποσοτικών περιορισμών και των μέτρων προστατευτισμού μεταξύ των κρατών μελών.
#Κοινή εμπορική πολιτική προς τις τρίτες χώρες.
#Κοινή πολιτική σχετικά με την είσοδο και τη μετακίνηση προσώπων στην κοινή αγορά, είτε από τα κράτη μέλη, είτε από τρίτα κράτη.
#Κοινή πολιτική στον τομέα της γεωργίας, της αλιείας (ΚΑΠ), της ενέργειας και σταδιακά σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.
#Σταδιακή εφαρμογή κοινών κανόνων προστασίας της αγοράς και κρατικού παρεμβατισμού σ' αυτήν.
#Την ενίσχυση της ανταγωνιστηκότητας της βιομηχανίας.
#Την ενίσχυση της οικονομικής συνοχής, μέσω διαφόρων κοινοτικών προγραμμάτων.
#Την προώθηση της έρευνας και της τεχνολογίας, καθώς και την ενίσχυση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.
Παρά τη σημαντική πρόοδο οι περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες άρχισαν να δίνουν καρπούς μόλις στα μέσα της δεκαετίας του '90 και ακόμη και τώρα αποτελούν σε μεγάλο βαθμό ζητούμενο. Από αυτής της απόψεως, κύρια συμβολή της ΕΟΚ, μέχρι την ίδρυση της ΕΕ ήταν η προεργασία, μέσω της σύνταξης των νομικών κειμένων, των συμβάσεων και βέβαια της προετοιμασίας των συνειδήσεων των πολιτών των χωρών μελών.

== Ιστορική Εξέλιξη ==
Εν αντιθέσει προς την ΕΑΚ που καταψηφίστηκε από το Γαλλικό κοινοβούλιο, η συνθήκες της Ρώμης επικυρώθηκαν σύντομα και χωρίς προβλήματα. Παράλληλα οι δύο συνθήκες συμπληρώθηκαν από μια σειρά πρωτόκολλα που υπογράφτηκαν στις Βρυξέλλες στις [[17 Απριλίου]] [[1957]]Με τα πρωτόκολλα αυτά καθοριζόταν το καθεστώς λειτουργίας του [[Ευρωπαϊκό Δικαστήριο|Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου]] και της [[Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων|Ευρωπαϊκής Τραπέζης Επενδύσεων]].. Την [[1 Ιανουαρίου|1η Ιανουαρίου]] [[1958]] άρχισε η λειτουργία των οργάνων της ΕΟΚ με έδρα τις Βρυξέλλες.
Την περίοδο αυτή η κύρια αντίδραση προερχόταν από τη [[Μεγάλη Βρετανία]], η οποία σε συνεργασία με Σκανδιναβικές κυρίως χώρες προχώρησε το [[1960]] στην ίδρυση της [[Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών|Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών]] (ΕΖΕΣ).

Παράλληλα όμως είχαν αρχίσει να προχωρούν οι εργασίες για τη συγκρότηση μιας κοινής αγοράς. Έτσι την 1η Ιανουαρίου [[1959]] πραγματοποιείται η κατάργηση των πρώτων τελωνιακών δασμών, ενώ από το [[1961]] άρχισε η επεξεργασία της [[Κοινή Αγροτική Πολιτική|Κοινής Αγροτικής Πολιτικής]] (ΚΑΠ), η οποία θα συμφωνηθεί τον Ιανουάριο του [[1962]], βασιζόμενη στην αρχή της προστασίας του αγροτικού εισοδήματος. Μέχρι την [[1 Ιουλίου|1η Ιουλίου]] [[1968]] θα καταργηθούν όλοι οι εσωτερικοί δασμοί μεταξύ των έξι.

Από το [[1958]] όμως, η άνοδος του στρατηγού [[Σαρλ ντε Γκωλ|ντε Γκώλ]] στο προεδρικό αξίωμα δυσχέρανε την πρόοδο των εργασιώνΟ στρατηγός Σάρλ ντε Γκώλ ήταν αντίθετος προς την ιδέα της μεταβίβασης κυριαρχικών δικαιωμάτων από τα κράτη στην Ευρωπαϊκή επιτροπή.. Η πρώτη κρίση ήρθε το [[1963]], με την άσκηση «Βέτο» στην αίτηση ένταξης της Μ. Βρετανία στην ΕΟΚ, πράξη που επαναλήφθηκε το [[1967]]. Η κρίση θα γίνει εντονότερη μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων για την ΚΑΠ. Οι αντιθέσεις θα επιχειρηθεί να συμβιβαστούν το Σεπτέμβριο του [[1965]] με την εισαγωγή της αρχής της ομοφωνίας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Τελικά μετά την άνοδο του Πομπιντού θα επαναληφθούν οι συζητήσεις.

Το 1965 με τη [[Συνθήκη Συγχώνευσης]] τα όργανα των ΕΚΑΧ, ΕΟΚ και ΕΚΑΤ θα συγχωνευθούνΗ συνθήκη θα τεθεί σε εφαρμογή από το 1967.. Το Δεκέμβριο του [[1969]] θα συγκληθεί διάσκεψη κορυφής στη Χάγη, με την οποία θα αρχίσει η εφαρμογή της τελικής φάσης των προβλέψεων της συνθήκης της Ρώμης. Στη συνάντηση αυτή θα καθοριστούν οι οικονομικοί πόροι της Κοινότητας, οι όροι χρηματοδότησης της ΚΑΠ, το εύρος των εξουσιών των κοινοτικών οργάνων και οι όροι διεύρυνσης της Κοινότητας.

Από τη δεκαετία του ’60 η ΕΟΚ θα αρχίσει να αναπτύσσει σχέσεις τρίτες χώρες. Το 1959 η [[Ελλάδα]] και το 1961 η [[Τουρκία]] υποβάλλουν αίτηση συνδέσεως. Το 1963 υπογράφει με 18 αφρικανικές χώρες τη Σύμβαση της Γιαουντέ με την οποία εξασφαλιζόταν η πενταετής συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων μερών. Το [[1975]] υπογράφεται η σύμβαση της Λομέ για την οικονομική συνεργασία μεταξύ της ΕΟΚ και με 45 αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Σταδιακά μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70 θα υπογραφούν πάνω από 250 διμερείς συμφωνίες μεταξύ Κοινότητας και τρίτων χωρών.

[[Image:EC1990.png|left|180px|thumb|Η ΕΟΚ της Συνθήκης του Μάαστριχτ]]Στη διάσκεψη του Παρισιού το [[1974]] συμφωνήθηκε η ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Λίγο αργότερα ([[1976]]) ιδρύεται και το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα. Από το [[1985]] εγκαινιάζεται η εις βάθος τροποποίηση των ιδρυτικών συνθηκών με σκοπό την εμβάθυνση της ενοποίησης. Το [[1986]] υιοθετήται από την επιτροπή η Ευρωπαϊκή σημαία. Το Φεβρουάριο του 1986 υπογράφεται η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη με την οποία θεσμοθετούνται οι αναγκαίες ρυθμίσεις για την εγκαθίδρυση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς. Παράλληλα παραχωρούνται περισσότερες εξουσίες στα κοινοτικά όργανα για τη διαμόρφωση πολιτικής.


Παράλληλα κατά τις δεκαετίες του '70 και του '80 η ΕΟΚ σταδιακά επεκτείνεται με την ένταξη σ' αυτήν της Μ. Βρετανίας, της Ιρλανδίας και της Δανίας το [[1973]], της Ελλάδας το [[1981]] και της Ισπανίας και Πορτογαλίας το [[1986]].

Τον Φεβρουάριο του [[1992]] στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας υπογράφεται από τις αντιπροσωπείες των 12 χωρών-μελών η ομώνυμη [[Συνθήκη του Μάαστριχτ|συνθήκη]] με την οποία ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Με την ίδια συνθήκη η αφερείται από τον τίτλο της ΕΟΚ ο προσδιορισμός "οικονομική", επισημαίνοντας την αλλαγή του χαρακτήρα της ΕΟΚ, η οποία έπαυε πλέον να έχει μόνο οικονομικό χαρακτήρα.

== Παραπομπές ==



== Βιβλιογραφία ==
*Γέμτος Α. Π., «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα»,'' Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 158-160, Αθήνα 1996.
*Ελευθεροτυπία,''Ιστορικά'', 240 (10 Ιουνίου 2004).
*Ιωακειμίδης Π., «Ευρωπαϊκή Ένωση-Ευρωπαϊκή Κοινότητα»,'' Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα'', 25, 147-155, Αθήνα 1996.
*—, ''Ευρωπαϊκή Πολιτική Ένωση'', Αθήνα 1993.
*Μαρδάς Δημήτρης, «Ευρωπαϊκή ενότητα», ''Ιστορία'', 152 (Φεβρουάριος 1981, 96-99.
*Ντόκος Π. Θάνος, «30 χρόνια ΕΟΚ», ''Ιστορία'', 244 (Οκτώβριος 1988), 26-34.
*Pineau Christian, «Η Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα», ''Ιστορία'', 108 (Ιούνιος 1977), 32-34.
*Τσούκαλης Λ., ''Η Νέα Ευρωπαϊκή Οικονομία'', Αθήνα 1994.

{{Χρονοδιάγραμμα-ΕΕ}}

[[Κατηγορία:Κοινότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης]]

[[bg:Европейска общност]]
[[bs:Evropska ekonomska zajednica]]
[[ca:Comunitat Europea]]
[[cs:Evropské společenství]]
[[cy:Cymuned Ewropeaidd]]
[[da:Europæiske Fællesskab]]
[[de:Europäische Gemeinschaft]]
[[el:Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα]]
[[en:European Economic Community]]
[[eo:Eŭropa Ekonomia Komunumo]]
[[es:Comunidades Europeas]]
[[eu:Europako Ekonomia Erkidegoa]]
[[fi:Euroopan yhteisö]]
[[fr:Communauté européenne]]
[[gl:Comunidade Económica Europea]]
[[hr:Europska ekonomska zajednica]]
[[hu:Európai Közösség]]
[[id:Komunitas Eropa]]
[[io:Europana Komuneso]]
[[is:Evrópubandalagið]]
[[it:Comunità Europea]]
[[ja:欧州共同体]]
[[ko:유럽 공동체]]
[[lt:Europos Ekonominė Bendrija]]
[[mk:Европска Економска Заедница]]
[[nl:Europese Gemeenschap]]
[[oc:Comunautat Economica Europèa]]
[[pl:Wspólnota Europejska]]
[[pt:Comunidade Económica Europeia]]
[[ro:Comunitatea Europeană]]
[[ru:Европейское сообщество]]
[[sl:Evropska skupnost]]
[[sv:Europeiska gemenskapen]]
[[sw:Jumuiya ya Kiuchumi ya Ulaya]]
[[tr:Avrupa Topluluğu]]
[[uk:Європейські спільноти]]
[[zh:欧洲共同体]]

[[en:European Economic Community]]
[[eo:Eŭropa Ekonomia Komunumo]]
[[es:Comunidades Europeas]]
[[eu:Europako Ekonomia Erkidegoa]]
[[fi:Euroopan yhteisö]]
[[fr:Communauté européenne]]
[[gl:Comunidade Económica Europea]]
[[hr:Europska ekonomska zajednica]]
[[hu:Európai Közösség]]
[[id:Komunitas Eropa]]
[[io:Europana Komuneso]]
[[is:Evrópubandalagið]]
[[it:Comunità Europea]]
[[ja:欧州共同体]]
[[ko:유럽 공동체]]
[[lt:Europos Ekonominė Bendrija]]
[[mk:Европска Економска Заедница]]
[[nl:Europese Gemeenschap]]
[[oc:Comunautat Economica Europèa]]
[[pl:Wspólnota Europejska]]
[[pt:Comunidade Económica Europeia]]
[[ro:Comunitatea Europeană]]
[[ru:Европейское сообщество]]
[[sl:Evropska skupnost]]
[[sv:Europeiska gemenskapen]]
[[sw:Jumuiya ya Kiuchumi ya Ulaya]]
[[tr:Avrupa Topluluğu]]
[[uk:Європейські спільноти]]
[[zh:欧洲共同体]]

Πέμπτη 28 Μαΐου 2009

Οι Οικολόγοι Πράσινοι και το Εμπόριο της Εθνικής Ευαισθησίας

Κατεβάστε το κείμενο από εδώ: Οι Οικολόγοι Πράσινοι και το Εμπόριο της Εθνικής Ευαισθησίας: http://www.ecogreens-gr.org/Docs/EG_Ethnika.pdf.

Τετάρτη 27 Μαΐου 2009

Χάσε ένα μπάνιο για να χάσουν τον ύπνο τους

Το κείμενο που ακολουθεί έχει στόχο να αντικρούσει 10 από τα πλέον δημοφιλή επιχειρήματα υπέρ της αποχής από την εκλογική διαδικασία. Θεωρώντας ότι στις 7 Ιουνίου διακυβεύεται ένα μεγάλο στοίχημα, σας παροτρύνω να το αναδημοσιεύσετε ελεύθερα, όπως και να αναρτήσετε το σχετικό banner (αντιγράφοντας τον κώδικα που το συνοδεύει). Θα σας παρακαλούσα μόνο να μην αλλοιώσετε το περιεχόμενο και να μην ξεχάσετε να αναφέρετε την πηγή. Καλό βόλι.

sharks banner small



Δεν απέχω, συμμετέχω: 10 επιχειρήματα κατά της αποχής

1. Όλοι ίδιοι είναι και σιγά μην αλλάξει τίποτα.

Άρα ας ακολουθήσουμε το δρόμο της μοιρολατρίας κι ας ανεχθούμε τη διαφθορά, την ασυδοσία και την κοινωνική αδικία που μας ταλαιπωρούν τόσες δεκαετίες. Ας μην τολμήσουμε να κάνουμε τίποτα, γιατί είμαστε αδύναμοι, φοβισμένοι και απογοητευμένοι. Ας περιμένουμε παθητικά το επόμενο σκάνδαλο, το επόμενο ξεπούλημα, το επόμενο θύμα. Κι ας αρκεστούμε στο να γκρινιάζουμε μεταξύ μας, κατηγορώντας όλους τους άλλους που σκέφτονται ακριβώς όπως εμείς. Μ’ αυτόν τον τρόπο, τουλάχιστον θα είμαστε σίγουροι ότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει. Ποτέ.

2. Δεν θέλω να στηρίξω αυτό το πολιτικό σύστημα.

Η δυνατότητα ψήφου δεν στηρίζει το υπάρχον πολιτικό σύστημα, εκτός κι αν σκοπεύεις να επιλέξεις ένα από τα δύο κόμματα που παραδοσιακά εναλλάσσονται στην εξουσία. Αντιθέτως, η αποχή συντηρεί τις μέχρι τώρα ισορροπίες και ευνοεί τις παρατάξεις που έχουν χτίσει τη δύναμη τους στην πελατειακή λογική και την οπαδική νοοτροπία. Αν θέλεις λοιπόν να δεις τον δικομματισμό να θριαμβεύει για άλλη μια φορά, πήγαινε για μπάνιο. Διαφορετικά, κάνε την παρουσία σου αισθητή με την ψήφο σου και άλλαξε το πολιτικό τοπίο. Με λίγη καλή τύχη, ίσως καταφέρουμε να δούμε κάποια στιγμή και απλή αναλογική στις βουλευτικές εκλογές. Η ευκαιρία υπάρχει, στο χέρι μας είναι αν θα την αφήσουμε να πάει χαμένη.

3. Δεν υπάρχει κανένα πολιτικό κόμμα με το οποίο ταυτίζομαι απόλυτα.

Υπάρχουν δεκάδες πολιτικά κόμματα που καλύπτουν ένα τεράστιο εύρος ιδεολογίας και μεθοδολογίας. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει κάποιο που να θεωρείς ιδανικό, σίγουρα υπάρχει κάποιο με το οποίο συμφωνείς περισσότερο. Μπες στον κόπο να ψάξεις τις θέσεις τους αναλυτικά, ιδίως αυτές που αναφέρονται σε θέματα που σε αφορούν άμεσα. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι πρέπει να επιλέξεις να ανήκεις κάπου, ούτε ότι θα πρέπει να εμπιστευτείς τα πάντα σε πρόσωπα που δεν μπορείς να ελέγξεις. Συμμετέχοντας σε εσωκομματικές διαδικασίες ή απλά ασκώντας πιέσεις σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, έχεις τη δυνατότητα να συνδιαμορφώσεις το κόμμα της επιλογής σου προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Και φυσικά, έχεις κάθε δικαίωμα να το απορρίψεις στις επόμενες εκλογές και να προτιμήσεις κάποιο άλλο.

4. Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να συμμετέχεις πέρα από το να επισκέπτεσαι την κάλπη κάθε τέσσερα χρόνια.

Και ποιος είπε ότι το ένα αναιρεί το άλλο; Από πού κι ως πού η συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία αποκλείει τη συμμετοχή σε άλλου είδους δράσεις; Ή μήπως αν κάποιος πάει και ψηφίσει γίνεται αυτομάτως κομματικό στρατιωτάκι και του απαγορεύεται να στηρίζει δραστηριότητες που δεν εγκρίνει η ηγεσία της παράταξης του; Αυτά είναι αστεία πράγματα, όπως αστείο είναι και να νομίζει κανείς ότι όλες οι πορείες, όλες οι συνελεύσεις και όλες οι συλλογικές διεκδικήσεις μαζί μπορούν να υποκαταστήσουν το δημοκρατικό δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι. Το να αφιερώνει κάποιος χρόνο και ενέργεια από τη ζωή του για να ασχοληθεί με την πολιτική και μετά να φοβάται να πάει στις εκλογές να ψηφίσει ισοδυναμεί με κλωτσιά σε μία καρδάρα γεμάτη γάλα.

5. Η συνειδητή αποχή είναι πολιτική θέση.

Αόριστη και αόρατη, στο ίδιο ακριβώς τσουβάλι με την αποχή της άγνοιας και της αδιαφορίας. Χωρίς δυνατότητα να εκφράσει δημόσιο λόγο στο ευρύ κοινό. Χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση να προβεί σε αποτελεσματικές κοινωνικές δράσεις. Χωρίς εκπροσώπηση στη Βουλή, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην τοπική αυτοδιοίκηση, στα μέσα και στα θεσμικά όργανα. Και χωρίς πιθανότητα να παρέμβει στο εσωτερικό των πολιτικών παρατάξεων για να αλλάξει τις δομές και τη νοοτροπία τους. Ουσιαστικά, η “συνειδητή” αποχή το μόνο που κάνει είναι να φιμώνει την ιδεολογία από την οποία προέρχεται, επιτρέποντας να διαιωνίζονται τα αρνητικά στερεότυπα που προσάπτουν στον αντιεξουσιαστικό χώρο όλοι όσοι έχουν συμφέρον από τη δαιμονοποίηση του.

6. Είμαι οπαδός της αμεσοδημοκρατίας και δεν πιστεύω σε εκπροσώπους.

Ωραία, και πώς ακριβώς θα φτάσουμε κάποια στιγμή στην ουτοπία της αμεσοδημοκρατίας; Με επανάσταση; Ας είμαστε σοβαροί… Μέχρι να το επιτρέψουν οι τεχνολογικές και κοινωνικές εξελίξεις θα είμαστε αναγκασμένοι να συμβιβαζόμαστε σε εκδοχές του σημερινού μοντέλου. Με εκπροσώπους που – σε έναν ιδανικό κόσμο – θα έχουν τις ικανότητες και το ήθος να διαχειριστούν περίπλοκα ζητήματα που καμία μαζική συνέλευση δεν μπορεί να λύσει. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε την κλίμακα για την οποία συζητάμε. Η Ελλάδα έχει κάπου έντεκα εκατομμύρια πολίτες, η Ευρωπαϊκή Ένωση μισό δισεκατομμύριο. Χωρίς εκπροσώπους και φορείς δεν είναι εφικτό να λειτουργήσει το σύστημα. Και για να γίνει το σύστημα πιο δίκαιο και πιο αποτελεσματικό είναι απαραίτητες οι εκλογές. Η προοπτική να μην υπάρχει καθόλου σύστημα είναι απλά αφελής, εκτός αν κάποιος ονειρεύεται μία Ευρώπη που θα αποτελείται από εκατομμύρια ολιγομελή και αυτόνομα κοινόβια. Τελευταία φορά που συνέβη κάτι ανάλογο πάντως ήταν λίγο μετά την εποχή των παγετώνων.

7. Καλύτερα να κάνουμε εκλογική απεργία για να ρίξουμε το σύστημα.

Αυτό δεν έχει γίνει ποτέ και πουθενά, κι ούτε πρόκειται. Μάλιστα, όσες φορές επιχειρήθηκε συντονισμένα είχε καταστροφικά αποτελέσματα. Όπως και να ‘χει, είτε το ποσοστό αποχής στις ευρωεκλογές φτάσει το 30% είτε το ξεπεράσει, σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να φτάσει στο σημείο να ακυρώσει την όλη διαδικασία. Ακόμα κι αν μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο στο μέλλον όμως, το μόνο που θα συνέβαινε θα ήταν να εκλείψει ο κοινοβουλευτισμός, ανοίγοντας το δρόμο σε αυτόκλητους “σωτήρες” να αντικαταστήσουν το δημοκρατικό πολίτευμα με τη δικτατορία της αρεσκείας τους. Θέλεις να συμβάλλεις σε μία τέτοια προοπτική;

8. Αν υπήρχε ενωμένη και ισχυρή αριστερά θα πήγαινα να ψηφίσω.

Και πώς ακριβώς περιμένεις να υπάρξει όσο δεν ψηφίζεις; Σα να μην έφτανε το ανοιχτό τραύμα της μακρόχρονης διάσπασης, από τη στιγμή που αποφασίζεις να απέχεις συντηρείς τα μικροπολιτικά παιχνίδια, την ηττοπάθεια, την οπισθοδρόμηση, την πόλωση, τον παλαιοκομματισμό και τη μίζερη καθαρολογία των ευκαιριακών μικρομάγαζων. Το χειρότερο όμως είναι ότι άθελα σου ενισχύεις όλα τα κόμματα που βρίσκονται στον ιδεολογικό αντίποδα όσων πιστεύεις. Αν θέλεις μια καλύτερη και ενωμένη αριστερά λοιπόν, δεν έχεις παρά να ψηφίσεις το κομμάτι που θεωρείς περισσότερο υγιές και να βοηθήσεις να αναδειχτούν τα πρόσωπα που εμπιστεύεσαι περισσότερο. Κι αν δεν μπορείς να αποφασίσεις ποια αριστερά θέλεις, τουλάχιστον ψήφισε κάποιο μικρό και ανώδυνο κομμάτι της ώστε να αυξήσεις τη συνολική δυναμική της.

9. Αν οι εκλογές μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο θα ήταν παράνομες.

Κι αν η αποχή μπορούσε να απειλήσει το κατεστημένο δεν θα την συνιστούσαν τα Μέσα Μαζικής Εξημέρωσης. Από την Αυριανή μέχρι τον Πρετεντέρη, κι από τον Παπαχελά μέχρι το Άλτερ, η καθεστωτική προπαγάνδα επιμένει να προωθεί την αποχή ως μορφή διαμαρτυρίας κατά του πολιτικού συστήματος. “Πηγαίνετε για μπάνιο”, “εκμεταλλευτείτε το τριήμερο”, “μαυρίστε τους κάνοντας ηλιοθεραπεία”. Οι στυλοβάτες της διαπλοκής γνωρίζουν πολύ καλά ότι κάθε χαμένη ψήφος συντηρεί τα ποσοστά των δύο μεγάλων κομμάτων. Θα τους κάνεις τη χάρη;

10. Δεν πιστεύω στην δημοκρατία.

Το μόνο σύστημα στο οποίο δεν έχουν οι πολίτες δικαίωμα ψήφου είναι η δικτατορία – του χουντικού, του μονάρχη ή του προλεταριάτου. Ακόμα και στην αναρχία, η έννοια της αμεσοδημοκρατίας στηρίζεται στις ομόφωνες αποφάσεις ενός συνόλου. Λυπάμαι που σου το λέω λοιπόν, αλλά αν δεν πιστεύεις στη δημοκρατία, όποια λέξη και να χρησιμοποιείς για να περιγράψεις τον εαυτό σου, είναι καιρός να παραδεχτείς ότι είσαι απλά άλλος ένας φασίστας.

Σάββατο 23 Μαΐου 2009

Ανοίξαμε και σας περιμένουμε!

Με χαρά η Τοπική Κίνηση Βόρειας Αττικής των Οικολόγων Πράσινων ανακοινώνει πως άνοιξε το προεκλογικό μας περίπτερο στη Κηφισιά.
Βρίσκεται μπροστά στην εκκλησία Παναγίτσα, στην αρχή της οδού Κολοκοτρώνη.
Παραθέτουμε και μερικές φωτογραφίες:

Τάκης Νικολακόπουλος ή αλλιώς ο Μενώμενος Ταύρος και οι δύο συντονιστές της Πολιτικής μας Κίνησης: Μάνος Ριτσατάκης και Άνθη Αβούρη


Θάλεια Αγογωσάκη

Τάκης Νικολακόπουλος ή αλλιώς ο Μενώμενος Ταύρος

Τετάρτη 13 Μαΐου 2009

ΤΟ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ ΤΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

Κατά σειρά στο ψηφοδέλτιο οι υποψήφιοι/ες είναι:

1.ΤΡΕΜΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ, Νομαρχιακός σύμβουλος Θεσσαλονίκης από το 1998, δημοσιογράφος, συγγραφέας, νομικός, στέλεχος του οικολογικού κινήματος από το 1975
2.ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ ΜΑΡΙΑ, Προεδρεύουσα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Πράσινων στη Βουλή της Βιέννης και Αναπληρωματική Πρόεδρος των Πράσινων της Αυστρίας. Με μάστερ Γλωσσολογίας και επιλεγμένων θεμάτων Ψυχολογίας
3.ΧΡΥΣΟΓΕΛΟΣ ΝΙΚΟΣ, Xημικός-Περιβαλλοντολόγος, από τα ιδρυτικά στελέχη του οικολογικού κινήματος στην Ελλάδα, δραστηριοποιείται σε θέματα ανακύκλωσης, προστασίας των ακτών και της θάλασσας, εκπαίδευσης για τη βιωσιμότητα, πράσινης πολιτικής.
4.ΔΙΑΚΟΣ ΚΩΣΤΑΣ, Δικηγόρος, νομικός Περιβάλλοντος, Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της «Ένωσης Καταναλωτών Βιολογικών Προϊόντων» (Β.Ι.Ο.Ζ.Ω.), Ιδρυτής της ΜΚΟ «Αττική-Περιβάλλον S.O.S.», Ιδρυτικό στέλεχος της Ομοσπονδίας Καταναλωτικών Οργανώσεων Ελλάδας.
5.ΚΡΟΜΜΥΔΑΣ ΤΑΣΟΣ, Ηλεκτρολόγος-Μηχανικός, κλίματος. με μεταπτυχιακό δίπλωμα MSc στα Οικονομικά και την Πολιτική της Ενέργειας. Έχει εργαστεί στο χώρο των ΑΠΕ και σε θέματα προστασίας του κλίματος
6.ΜΥΡΙΒΗΛΗ ΛΕΝΙΩ, Λέκτορας του Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας Πανεπιστήμιου Αιγαίου. Με διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο Columbia, της Νέας Υόρκης, στην Κοινωνική Ανθρωπολογία.
7.ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΝΟΤΗΣ, Μουσικοσυνθέτης-κιθαριστής.
8.DALY ROSS, Ιρλανδικής καταγωγής Μουσικοσυνθέτης, Ιδρυτής και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Μουσικού Εργαστηρίου «Λαβύρινθος».
9.ΖΩΤΟΥ ΕΛΕΟΝΩΡΑ, Οικονομολόγος, έχει επαναπατριστεί από την Αλβανία, αντιπρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Μεταναστριών Β. Ελλάδας. Έχει βοηθήσει και συνεργαστεί με την Ομόνοια και το Κόμμα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία.
10.ΣΤΑΜΕΛΛΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, Οικονομολόγος, με έντονη οικολογική δραστηριότητα στην Φθιώτιδα και την Ευρυτανία, δραστήριος στο Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων.
11.ΤΣΙΡΩΝΗ ΝΑΤΑΣΑ, Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος, με μεταπτυχιακό και διδακτορικό στην Κοινωνιολογία του Αστικού Χώρου.
12.ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ, Νομικός-Ιδιωτικός υπάλληλος, στέλεχος του οικολογικού κινήματος, δραστηριοποιείται σε θέματα βιώσιμων μεταφορών, δικαιωμάτων πεζών και ποδηλατιστών
13.ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΚΟΣ, τακτικός καθηγητής Πανεπιστημίου (ΑΠΘ), στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης-ΤΕΠΑΕ, πρόεδρος Οικολογικής Κίνησης Θεσσαλονίκης.
14.ΟΛΓΑ ΚΗΚΟΥ, Κοινωνιολόγος, με μεταπτυχιακές σπουδές στις ΗΠΑ σε θέματα κοινωνικής αλλαγής και στα κοινωνικά κινήματα, με ιδιαίτερη έμφαση στα κινήματα της δεκαετίας του ’60. Στέλεχος ΜΚΟ σε Ελλάδα και Αμερική.
15.ΛΑΖΑΡΟΣ ΤΣΙΚΡΙΤΖΗΣ, Dr Χημικός Μηχανικός του ΑΠΘ, αναπληρωτής καθηγητής ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, πρόεδρος Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης, 3 φορές Δημοτικός Σύμβουλος (τις δύο με την Οικολογική Κίνηση Κοζάνης).
16.ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, Οικονομολόγος, μέλος της εκτελεστικής Γραμματείας του Πανελληνίου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων, στέλεχος του καταναλωτικού κινήματος
17.ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ, Στέλεχος περιβαλλοντικών οργανώσεων (Μέλος του Συμβουλίου της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας και πρώην πρόεδρός της. Ιδρυτικό μέλος του Ελληνικού Κέντρου Περίθαλψης Άγριων Ζώων).
18.ΚΟΝΤΟΥΛΗ ΓΙΑΝΝΑ, Τοπογράφος Μηχανικός ΕΜΠ, με μεταπτυχιακές σπουδές στο «Περιβάλλον και Ανάπτυξη». Συμμετέχει ενεργά σε κινήσεις πολιτών (για τη διάσωση της Βίλας Ζωγράφου, για τον Υμηττό κα).
19. ΚΑΤΣΑΔΩΡΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ, Δρ Οικολογίας-Βιολόγος, ειδικός σε θέματα διαχείρισης υγροτόπων και προστατευόμενων περιοχών. Του απονεμήθηκε το περιβαλλοντικό βραβείο Goldman για τη συνεισφορά του στην προστασία της Πρέσπας. Στέλεχος περιβαλλοντικών οργανώσεων.
20.ΚΟΝΙΟΡΔΟΥ ΛΥΔΙΑ, βραβευμένη ηθοποιός, σκηνοθέτης, καλλιτεχνική διευθύντρια στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βόλου, στο Κέντρο Μουσικού Θεάτρου Βόλου και στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πάτρας. Έχει συνεργαστεί ως ηθοποιός με τους «ΔΕΣΜΟΥΣ» της Ασπασίας Παπαθανασίου, το Εθνικό Θέατρο, το «Θέατρο Τέχνης» του Κάρολου Κουν, το «Θέατρο Πολιτεία» και τη «Νέα Σκηνή» του Λευτέρη Βογιατζή.
21.ΚΑΦΕΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΤΩΝΗΣ, Ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος τα τελευταία 30 χρόνια. Πολιτεύεται ως ενεργός πολίτης.
22.ΝΙΕΡΑΤ ΣΟΥΧΑΝΤ, Φιλόλογος, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της παλαιστινιακής παροικίας της Ελλάδας και υπεύθυνη μορφωτικών υποθέσεων της παροικίας.

Δείτε αναλυτικά στοιχεία για τα βιογραφικά, φωτογραφίες των υποψηφίων, την εκλογική διακήρυξη, το κοινό Μανιφέστο των Ευρωπαίων Πράσινων καθώς και τις θέσεις των Οικολόγων Πράσινων για τις ευρωεκλογές στην εκλογική μας ιστοσελίδα
Ευρωεκλογές 2009

Πέμπτη 7 Μαΐου 2009

Tρίτο κόμμα οι Οικολόγοι σε διαδικτυακή ψηφοφορία από τη zougla.gr

Εν όψη Ευρωεκλογών ο διαδικτυακός τόπος Zougla.gr διενήργησε την 4η ανοικτή ψηφοφορία στην οποία ψήφισαν 9.718 χρήστες ψηφοφόροι. Τα αποτελέσματα έφεραν το κόμμα των Οικολόγων – Πράσινων σε πολύ υψηλό ποσοστό που αγγίζει το 8,4%, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση!!!

Δείτε τα αναλυτικά αποτελέσματα

Δευτέρα 4 Μαΐου 2009

Κοινό Μανιφέστο των Οικολόγων Πράσινων

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε το κοινό Μανιφέστο των Ευρωπαίων Πράσινων. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον κείμενο το οποίο τοποθετεί σε μια Ευρωπαϊκή κλίμακα τα κοινά πιστεύω και στόχους του οικολογικού κινήματος. Εν όψη Ευρωεκλογών είναι σημαντικό να γνωρίζουμε το όραμα που έχουν όλα τα οικολογικά κόμματα για ένα βιώσιμο μέλλον που θα ενισχύει την ανάπτυξη μέσα από πολιτικές και πρακτικές που δεν θα επιβαρύνουν το περιβάλλον.



Διαβάστε το!