Χάσε ένα μπάνιο για να χάσουν τον ύπνο τους

Το κείμενο που ακολουθεί έχει στόχο να αντικρούσει 10 από τα πλέον δημοφιλή επιχειρήματα υπέρ της αποχής από την εκλογική διαδικασία. Θεωρώντας ότι στις 7 Ιουνίου διακυβεύεται ένα μεγάλο στοίχημα, σας παροτρύνω να το αναδημοσιεύσετε ελεύθερα, όπως και να αναρτήσετε το σχετικό banner (αντιγράφοντας τον κώδικα που το συνοδεύει). Θα σας παρακαλούσα μόνο να μην αλλοιώσετε το περιεχόμενο και να μην ξεχάσετε να αναφέρετε την πηγή. Καλό βόλι.

Δεν απέχω, συμμετέχω: 10 επιχειρήματα κατά της αποχής

1. Όλοι ίδιοι είναι και σιγά μην αλλάξει τίποτα.

Άρα ας ακολουθήσουμε το δρόμο της μοιρολατρίας κι ας ανεχθούμε τη διαφθορά, την ασυδοσία και την κοινωνική αδικία που μας ταλαιπωρούν τόσες δεκαετίες. Ας μην τολμήσουμε να κάνουμε τίποτα, γιατί είμαστε αδύναμοι, φοβισμένοι και απογοητευμένοι. Ας περιμένουμε παθητικά το επόμενο σκάνδαλο, το επόμενο ξεπούλημα, το επόμενο θύμα. Κι ας αρκεστούμε στο να γκρινιάζουμε μεταξύ μας, κατηγορώντας όλους τους άλλους που σκέφτονται ακριβώς όπως εμείς. Μ’ αυτόν τον τρόπο, τουλάχιστον θα είμαστε σίγουροι ότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει. Ποτέ.

2. Δεν θέλω να στηρίξω αυτό το πολιτικό σύστημα.

Η δυνατότητα ψήφου δεν στηρίζει το υπάρχον πολιτικό σύστημα, εκτός κι αν σκοπεύεις να επιλέξεις ένα από τα δύο κόμματα που παραδοσιακά εναλλάσσονται στην εξουσία. Αντιθέτως, η αποχή συντηρεί τις μέχρι τώρα ισορροπίες και ευνοεί τις παρατάξεις που έχουν χτίσει τη δύναμη τους στην πελατειακή λογική και την οπαδική νοοτροπία. Αν θέλεις λοιπόν να δεις τον δικομματισμό να θριαμβεύει για άλλη μια φορά, πήγαινε για μπάνιο. Διαφορετικά, κάνε την παρουσία σου αισθητή με την ψήφο σου και άλλαξε το πολιτικό τοπίο. Με λίγη καλή τύχη, ίσως καταφέρουμε να δούμε κάποια στιγμή και απλή αναλογική στις βουλευτικές εκλογές. Η ευκαιρία υπάρχει, στο χέρι μας είναι αν θα την αφήσουμε να πάει χαμένη.

3. Δεν υπάρχει κανένα πολιτικό κόμμα με το οποίο ταυτίζομαι απόλυτα.

Υπάρχουν δεκάδες πολιτικά κόμματα που καλύπτουν ένα τεράστιο εύρος ιδεολογίας και μεθοδολογίας. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει κάποιο που να θεωρείς ιδανικό, σίγουρα υπάρχει κάποιο με το οποίο συμφωνείς περισσότερο. Μπες στον κόπο να ψάξεις τις θέσεις τους αναλυτικά, ιδίως αυτές που αναφέρονται σε θέματα που σε αφορούν άμεσα. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι πρέπει να επιλέξεις να ανήκεις κάπου, ούτε ότι θα πρέπει να εμπιστευτείς τα πάντα σε πρόσωπα που δεν μπορείς να ελέγξεις. Συμμετέχοντας σε εσωκομματικές διαδικασίες ή απλά ασκώντας πιέσεις σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, έχεις τη δυνατότητα να συνδιαμορφώσεις το κόμμα της επιλογής σου προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Και φυσικά, έχεις κάθε δικαίωμα να το απορρίψεις στις επόμενες εκλογές και να προτιμήσεις κάποιο άλλο.

4. Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να συμμετέχεις πέρα από το να επισκέπτεσαι την κάλπη κάθε τέσσερα χρόνια.

Και ποιος είπε ότι το ένα αναιρεί το άλλο; Από πού κι ως πού η συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία αποκλείει τη συμμετοχή σε άλλου είδους δράσεις; Ή μήπως αν κάποιος πάει και ψηφίσει γίνεται αυτομάτως κομματικό στρατιωτάκι και του απαγορεύεται να στηρίζει δραστηριότητες που δεν εγκρίνει η ηγεσία της παράταξης του; Αυτά είναι αστεία πράγματα, όπως αστείο είναι και να νομίζει κανείς ότι όλες οι πορείες, όλες οι συνελεύσεις και όλες οι συλλογικές διεκδικήσεις μαζί μπορούν να υποκαταστήσουν το δημοκρατικό δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι. Το να αφιερώνει κάποιος χρόνο και ενέργεια από τη ζωή του για να ασχοληθεί με την πολιτική και μετά να φοβάται να πάει στις εκλογές να ψηφίσει ισοδυναμεί με κλωτσιά σε μία καρδάρα γεμάτη γάλα.

5. Η συνειδητή αποχή είναι πολιτική θέση.

Αόριστη και αόρατη, στο ίδιο ακριβώς τσουβάλι με την αποχή της άγνοιας και της αδιαφορίας. Χωρίς δυνατότητα να εκφράσει δημόσιο λόγο στο ευρύ κοινό. Χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση να προβεί σε αποτελεσματικές κοινωνικές δράσεις. Χωρίς εκπροσώπηση στη Βουλή, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην τοπική αυτοδιοίκηση, στα μέσα και στα θεσμικά όργανα. Και χωρίς πιθανότητα να παρέμβει στο εσωτερικό των πολιτικών παρατάξεων για να αλλάξει τις δομές και τη νοοτροπία τους. Ουσιαστικά, η “συνειδητή” αποχή το μόνο που κάνει είναι να φιμώνει την ιδεολογία από την οποία προέρχεται, επιτρέποντας να διαιωνίζονται τα αρνητικά στερεότυπα που προσάπτουν στον αντιεξουσιαστικό χώρο όλοι όσοι έχουν συμφέρον από τη δαιμονοποίηση του.

6. Είμαι οπαδός της αμεσοδημοκρατίας και δεν πιστεύω σε εκπροσώπους.

Ωραία, και πώς ακριβώς θα φτάσουμε κάποια στιγμή στην ουτοπία της αμεσοδημοκρατίας; Με επανάσταση; Ας είμαστε σοβαροί… Μέχρι να το επιτρέψουν οι τεχνολογικές και κοινωνικές εξελίξεις θα είμαστε αναγκασμένοι να συμβιβαζόμαστε σε εκδοχές του σημερινού μοντέλου. Με εκπροσώπους που – σε έναν ιδανικό κόσμο – θα έχουν τις ικανότητες και το ήθος να διαχειριστούν περίπλοκα ζητήματα που καμία μαζική συνέλευση δεν μπορεί να λύσει. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε την κλίμακα για την οποία συζητάμε. Η Ελλάδα έχει κάπου έντεκα εκατομμύρια πολίτες, η Ευρωπαϊκή Ένωση μισό δισεκατομμύριο. Χωρίς εκπροσώπους και φορείς δεν είναι εφικτό να λειτουργήσει το σύστημα. Και για να γίνει το σύστημα πιο δίκαιο και πιο αποτελεσματικό είναι απαραίτητες οι εκλογές. Η προοπτική να μην υπάρχει καθόλου σύστημα είναι απλά αφελής, εκτός αν κάποιος ονειρεύεται μία Ευρώπη που θα αποτελείται από εκατομμύρια ολιγομελή και αυτόνομα κοινόβια. Τελευταία φορά που συνέβη κάτι ανάλογο πάντως ήταν λίγο μετά την εποχή των παγετώνων.

7. Καλύτερα να κάνουμε εκλογική απεργία για να ρίξουμε το σύστημα.

Αυτό δεν έχει γίνει ποτέ και πουθενά, κι ούτε πρόκειται. Μάλιστα, όσες φορές επιχειρήθηκε συντονισμένα είχε καταστροφικά αποτελέσματα. Όπως και να ‘χει, είτε το ποσοστό αποχής στις ευρωεκλογές φτάσει το 30% είτε το ξεπεράσει, σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να φτάσει στο σημείο να ακυρώσει την όλη διαδικασία. Ακόμα κι αν μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο στο μέλλον όμως, το μόνο που θα συνέβαινε θα ήταν να εκλείψει ο κοινοβουλευτισμός, ανοίγοντας το δρόμο σε αυτόκλητους “σωτήρες” να αντικαταστήσουν το δημοκρατικό πολίτευμα με τη δικτατορία της αρεσκείας τους. Θέλεις να συμβάλλεις σε μία τέτοια προοπτική;

8. Αν υπήρχε ενωμένη και ισχυρή αριστερά θα πήγαινα να ψηφίσω.

Και πώς ακριβώς περιμένεις να υπάρξει όσο δεν ψηφίζεις; Σα να μην έφτανε το ανοιχτό τραύμα της μακρόχρονης διάσπασης, από τη στιγμή που αποφασίζεις να απέχεις συντηρείς τα μικροπολιτικά παιχνίδια, την ηττοπάθεια, την οπισθοδρόμηση, την πόλωση, τον παλαιοκομματισμό και τη μίζερη καθαρολογία των ευκαιριακών μικρομάγαζων. Το χειρότερο όμως είναι ότι άθελα σου ενισχύεις όλα τα κόμματα που βρίσκονται στον ιδεολογικό αντίποδα όσων πιστεύεις. Αν θέλεις μια καλύτερη και ενωμένη αριστερά λοιπόν, δεν έχεις παρά να ψηφίσεις το κομμάτι που θεωρείς περισσότερο υγιές και να βοηθήσεις να αναδειχτούν τα πρόσωπα που εμπιστεύεσαι περισσότερο. Κι αν δεν μπορείς να αποφασίσεις ποια αριστερά θέλεις, τουλάχιστον ψήφισε κάποιο μικρό και ανώδυνο κομμάτι της ώστε να αυξήσεις τη συνολική δυναμική της.

9. Αν οι εκλογές μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο θα ήταν παράνομες.

Κι αν η αποχή μπορούσε να απειλήσει το κατεστημένο δεν θα την συνιστούσαν τα Μέσα Μαζικής Εξημέρωσης. Από την Αυριανή μέχρι τον Πρετεντέρη, κι από τον Παπαχελά μέχρι το Άλτερ, η καθεστωτική προπαγάνδα επιμένει να προωθεί την αποχή ως μορφή διαμαρτυρίας κατά του πολιτικού συστήματος. “Πηγαίνετε για μπάνιο”, “εκμεταλλευτείτε το τριήμερο”, “μαυρίστε τους κάνοντας ηλιοθεραπεία”. Οι στυλοβάτες της διαπλοκής γνωρίζουν πολύ καλά ότι κάθε χαμένη ψήφος συντηρεί τα ποσοστά των δύο μεγάλων κομμάτων. Θα τους κάνεις τη χάρη;

10. Δεν πιστεύω στην δημοκρατία.

Το μόνο σύστημα στο οποίο δεν έχουν οι πολίτες δικαίωμα ψήφου είναι η δικτατορία – του χουντικού, του μονάρχη ή του προλεταριάτου. Ακόμα και στην αναρχία, η έννοια της αμεσοδημοκρατίας στηρίζεται στις ομόφωνες αποφάσεις ενός συνόλου. Λυπάμαι που σου το λέω λοιπόν, αλλά αν δεν πιστεύεις στη δημοκρατία, όποια λέξη και να χρησιμοποιείς για να περιγράψεις τον εαυτό σου, είναι καιρός να παραδεχτείς ότι είσαι απλά άλλος ένας φασίστας.